آموزش از راه دور: رضايت‌مندي، فرهنگ استفاده از فن‌آوري اطلاعات و ارتباطات و خود‌آموزي دانش‌آموزان

Distance-Education: Satisfaction, Culture of Using Information and Communication Technology and Self–Instructional Learning

هدف اين مقاله، تعيين ميزان موفقيت مدارس آموزش از راه دور در گسترش فرهنگ استفاده از فن‌آوري اطلاعات و ارتباطات و بررسي تاثير آموزش از راه دور در خودآموزي دانش‌آموزان و شناسايي ميزان رضايت مندي دانش آموزان دوره‌هاي راهنمايي و متوسطه از اين گونه آموزش‌ها مي‌باشد. مطالعه از نوع ارزش‌يابي است. جامعه آماري، كليه مدارس آموزش از راه دور كشور بود. داده‌ها با تكميل 875 پرسش‌نامه در 42 مدرسه آموزش از راه دور 6 استان جمع‌آوري شد. براي اندازه‌گيري متغيرها، از پرسش‌نامه‌هاي محقق ساخته براي نگرش دانش‌آموزان نسبت به رضايت از تحصيل در مدارس آموزش از راه دور (26 سوالي) و براي اندازه‌گيري نگرش آنان نسبت به خود‌آموزي (9 سوالي) و براي اندازه‌گيري نگرش دبيران و كاركنان نسبت به موفقيت مدارس در ترويج فرهنگ استفاده از فن‌آوري اطلاعات و ارتباطات (21 سوالي) استفاده شد. ضريب آلفاي كرانباخ پرسش‌نامه‌ها بين 63/0 تا 96/0 محاسبه شد. روايي صوري پرسش‌نامه‌ها با استفاده از داوري دو نفر از استادان با سابقه در زمينه آموزش از راه دور مطلوب ارزيابي شد. نتايج نشان داد آموزش از راه دور در استان‌هاي محروم موفق‌تر بوده و رضايت تحصيلي دو گروه دانش‌آموز متوسطه و راهنمايي مناسب بوده، اما دانش‌آموزان متوسطه بيشتر رضايت داشته‌اند؛ در زمينه توسعه فرهنگ استفاده از فن‌آوري‌هاي آموزشي، مدارس كم‌تر از ميزان مورد قبول موفق بوده‌اند؛ عدم موفقيت با توجه به ميزان برخورداري مناطق متفاوت بوده است و تحصيل در مدارس آموزش از راه دور بر خود‌آموزي دانش‌آموزان تاثير مثبت داشته است.

The purpose of this article was to measure guidance and high-school studentsʹ satisfaction and success of distance- education schools in developing the culture of using ICT tools and the effectiveness of distance education in studentsʹ self-learning. This was an evaluation study. The statistical population was all distance-education schools in Iran at 2012. A total of 42 schools were assessed in 6 provinces and 875 questionnaires were completed. Three questionnaires at Likert Scale were used. One scale consisted of 26 items to measure studentsʹ attitudes towards distance education, another scale consisted of 9 items to measure studentsʹ attitudes towards self–instructional learning and, finally, another consisted of 21 items measuring employeesʹ attitudes towards school success in promoting the culture of information and communication technology. Cronbach coefficient for the tools was 0.63 to 0.96. The face validity of questionnaires was desirable according to two of the most experienced professors in distance-learning. Results showed that distance education had been more successful in deprived provinces. Educational satisfaction was favorable in both groups of students but the high school studentsʹ satisfaction was higher than guidance studentsʹ. Promotion of the use of educational technology was less than acceptable rate. The degree of failure was different in different areas due to their amount of access to facilities. Studying at distance- learning schools had a positive effect on studentsʹ self-learning.