تدوين مدل ارزيابي بلوغ همكاري در شبكه‌هاي بين سازماني

A Model Collaborative Maturity Assessment in Inter-organizational Networks Case Study: Shabab Network

براي سازمان‌هايي كه با فشار و ماندن در محيط رقابتي رو به رو هستند، افزايش اثربخشي و مديريت خطرپذيري داراي اهميت است. در اين زمينه ابزارهاي ارزيابي طراحي شده، به سازمان‌ها كمك مي‌كند. هدف اين پژوهش ارايه مدل ارزيابي بلوغ همكاري در شبكه‌هاي بين‌ سازماني مي‌باشد. در اين تحقيق نخست مدل‌هاي همكاري، چارچوب‌هاي مفهومي همكاري و مدل‌هاي بلوغ همكاري، "بلوغ همكاري در شبكه‌هاي بين سازماني" و تعامل‌پذيري بررسي شدند. بعد از تحليل مدل‌هاي بلوغ 5 سطح مستقل، موقت، هماهنگ شده، استانداردسازي شده و بهينه‌سازي نتيجه شده است. سپس با استفاده از رويكرد "علم طراحي" و متدلوژي تحقيق "فراتركيب" 7 بعد (ساختاري، رفتاري، فرايندي، داده و اطلاعات، استراتژي، سيستم‌ها و نوآوري) و 25 شاخص استخراج شد. در مرحله بعد به واسطه نظرسنجي از خبرگان مدل پيشنهادي مورد ارزيابي قرار گرفت. براي تحليل پرسشنامه از آزمون دوجمله‌اي استفاده شد، تمامي شاخص‌ها مورد تاييد بود و هيچ كدام حذف نشد، سپس با استفاده از روش آزمون فريدمن، به اولويت‌بندي مولفه‌هاي هر بعد پرداخته شد. با روش ميانگين موزون، وزن مولفه‌ها براي تعيين امتياز نهايي هر يك از مولفه‌ها محاسبه شد. در پرسشنامه‌اي ديگر شركت بازرگاني صنايع شير ايران كه در شبكه شباب همكاري داشت، مورد مطالعه قرار گرفت كه در بين سطح بلوغ يك و دو، همكاري در شبكه قرار گرفته بود، درنهايت پيشنهاداتي بر اساس ادبيات موضوع براي رسيدن به سطح بلوغ بالاتر و كاهش نقاط ضعف شركت مزبور ارايه شد.

Effectiveness and risk management are vital for the enterprises, which encounter the pressure to survive in the competitive marketplace. They are assessment tools developed to aid organizations in this regard. In this research, an assessment model for collaborative maturity in inter-organizational networks is introduced. We first investigated the collaborative models, conceptual collaborative frameworks, and the models for collaborative maturity, “collaborative maturity in inter-organizational networks” and interoperability. After analyzing the maturity models, five levels were resulted; independent, temporary, coordinated, standardized and optimized. Using the “Design Science” approach and “Meta Synthesis” methodology, seven dimensions (structural, moral, process, data & information, strategy, systems and innovation) and twenty-five indexes were extracted. Then the proposed model was assessed based on the experts’ opinion. A binary testing was applied to analyze the questionnaires. All indexes were approved, and none were omitted. Using Friedman’s testing, components of each dimension were then prioritized. Weighted average method was used to calculate the weight of components to determine the final score for each component. Using another questionnaire, we studied Iranian Milk Industry Commercial Company, which has had collaborations in Shabab network. The collaboration maturity level in network was between 1 and 2. Finally, based on the literature review, solutions were proposed to achieve higher levels of the maturity and improve the weaknesses of the company.