موانع تحرك اجتماعي و تاثيرات آن در تحرك شغليِ كاركنان سازمان‌هاي دولتي و پيامدهاي آن

The social mobility obstacles and its effects on the occupational mobility among government Functionaries and its Consequences

امكان گذار آزادانه افراد و گروه‌‌ها از منزلتي به منزلتي ديگر در جامعه، كه دانشمندان حوزه علوم اجتماعي آن را «تحرك اجتماعي» ناميده‌اند، و امكان ارتقاي كاركنان سازمان‌‌ها و نهادها به موقعيت، مرتبه، و منصب بالاتر، كه انديشمندان حوزه دانش مديريت آن را «تحرك شغلي» تلقي كرده‌‌اند، همواره در جامعه و سازمان‌‌هاي دولتي با عوامل بازدارنده‌‌‌اي روبرو بوده‌اند. يكي از مهم‌‌ترين موانع تحرك اجتماعي و تحرك شغلي كاركنان ـ كه تاثيرات تعيين‌كننده‌‌اي در ناكارامدي ديوان‌‌سالاري و به تبع آن توسعه‌نيافتگي جامعه، به ويژه در كشورهاي در حال توسعه دارد ـ پديدآمدن گروه‌‌هاي قدرتمند ويژه با بافت‌‌هاي سخت (و معيارهاي برخاسته از منافع گروهي) در ساختارهاي سياسي، اجتماعي، و اداري جامعه است. مقاله حاضر به ريشه‌‌يابي تاريخي، بازشناسي، و بازكاوي عملكرد اين پديده اجتماعي، كه مي‌‌توان آن را به «شبه كاست» تعبير كرد، و تاثيرات مخرب آن در فرايند توسعه جامعه و پيامدهاي منفي آن در كارامدي و موفقيت سازمان‌‌هاي دولتي پرداخته است

Possibility of free movement of individual and groups from one social status to another which is called social mobility and the possibility of movement of functionaries in the public sector from one status to a higher one which is called occupational mobility usually is faced with some obstacles and difficulties. One of main social and occupational mobility obstacle, which has had consequential effects on the inefficiency of the bureaucracy of the public sector and so on the social development as a whole, has been powerful groups presence in the organizations. These groups usually have rigid structure and are formed around well defined group interests and are penetrated in the sociopolitical structure of the organizations. The present article uncovers the roots of this phenomenon and helps to understand the functions of this group, which can be called caste-like group, and see its destructive negative impacts on the efficiency of governmental organizations