بررسي رفتارهاي پيشگيري كننده از آلودگي به پديكلوزيس در دانش آموزان دختر گناباد با كاربرد مدل اعتقاد بهداشتي

Preventive Behaviors of Female Elementary Students in regard to Pediculosis Infestation based on Health Belief Model (HBM)

چكيده مقدمه: پديكلوزيس از شايع ترين آلودگي هاي انگلي دانش آموزان در جهان به شمار مي رود. آلودگي به شپش سر در تمام نقاط دنيا از جمله ايران به خصوص در اماكن با تراكم جمـعيت بالا و تـوام با فقر و عدم رعايـت بـهداشت فردي به وفـور مشاهده مي گردد. اين مطالعه با هدف بررسي رفتارهاي پيشگيري كننده از آلودگي به پديكلوزيس براساس مدل اعتقاد بهداشتي در دانش آموزان انجام شد. روش‌ها: مطالعه حاضر يك مطالعه مقطعي توصيفي و تحليلي است كه روي 179 نفر از دانش آموزان دختر پايه پنجم گناباد انجام گرفت. نمونه ها با استفاده از روش نمونه گيري خوشه اي انتخاب شدند. ابزار جمع آوري داده ها پرسشنامه محقق ساخته اي بود كه روايي و پايايي آن تاييد شد. داده ها با به كارگيري آزمون هاي توصيفي و تحليلي از جمله رگرسيون خطي چندگانه تجزيه و تحليل شدند. نتا‌يج: ميانگين سني دانش آموزان 6/0±24/11 سال بود. ميانگين نمرات منافع درك شده 30/3±80/15و خودكارآمدي 76/2±63/16 كه به ترتيب از بقيه سازه ها بيشتر بود. آزمون ضريب همبستگي نيز بين رفتار پيشگيري كننده از آلودگي به پديكلوزيس با موانع درك شده و خودكارآمدي، همبستگي معني دار نشان داد. همچنين، متغيرهاي شانه زدن و موانع درك شده به عنوان پيشگويي كننده نهايي رفتار تعيين شدند. بحث و نتيجه‌گيري: : به نظر مي رسد با ارايه آموزش هاي لازم و با تاكيد بر سازه هاي موانع درك شده و خودكارآمدي و همچنين تكنيك شانه زدن، شاهد بهبود عملكرد دانش آموزان در خصوص آلودگي به پديكلوزيس خواهيم بود.

Background: Pediculosis is considered as one of the most common parasitic infections among the students worldwide. Head lice infestation is observed in all parts of the world including Iran, especially in areas with high population density associated with poverty and poor personal hygiene. This study aimed to investigate the preventive behaviors in regard to pediculosis infestation based on the Health Belief Model (HBM) in students. Methods: This cross-sectional study was performed on 179 female 5th grade elementary school students in Gonabad, selected by cluster sampling. Data collection was done through a researcher-made questionnaire, which its validity and reliability had been confirmed. Data were analyzed by using descriptive and analytic tests including multiple linear regression. Results: Mean age of students was 11.24 ± 0.6 years. Mean score of perceived barriers was 15.80 ± 3.30 and mean self-efficacy score was 16.63 ± 2.76 that were higher compared to other items. Preventive behavior showed significant correlation with perceived barriers and self-efficacy. Moreover, hair combing and perceived barriers were determined as final behavior predicting variables. Conclusion: It seems that providing necessary trainings with an emphasis on perceived barriers and self-efficacy improves students’ performance in regard to preventing pediculosis infestation.