بررسي اثر كاربرد كودهاي زيستي بر پتانسيل عملكرد و اجزاي عملكرد ارقام گلرنگ (Cartahamus tinctorius L.) تحت رژيم هاي مختلف آبياري

Study of bio-fertilizers application effects on yield potential and yield components of safflower (Carthamus tinctorius L.) cultivars under different irrigation regimes

در اين مطالعه اثر كودهاي زيستي بر پتانسيل عملكرد و خصوصيات زراعي ارقام گلرنگ، تحت رژيم هاي آبياري مختلف، ارزيابي گرديد. طرح آزمايشي به صورت اسپليت پلات فاكتوريل در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي و سه تكرار در سال زراعي 90-1389 در كرمان اجرا شد. دور آبياري در سه سطح شامل 5 روز، 10 روز و 15 روز به عنوان فاكتور اصلي اعمال شد و كودهاي زيستي در دو سطح شاهد و باكتري هاي Azotobacter sp؛ و Azosprillum sp. +كود فسفاته بارور 2 و همچنين سه رقم گلدشت، لاين Mex. 22-191 و سينا به صورت فاكتوريل در كرت هاي فرعي قرار گرفتند و صفات مختلف زراعي اندازه‌گيري شدند. نتايج نشان داد رژيم هاي آبياري تاثير معني داري بر همه صفات به جز شاخص برداشت داشت، تاخير در آبياري از پنج روز به 15 روز عملكرد دانه را به اندازه 33% كاهش داد، همچنين كاربرد كودهاي زيستي تاثير معني‌داري بر همه صفات به جز تعداد دانه در طبق و شاخص برداشت داشت. دربين ارقام در تمام صفات اندازه گيري شده به جز شاخص برداشت تفاوت معني داري وجود داشت كه بيانگر تنوع بالا در بين آن هاست، در حالي كه اثر متقابل آبياري در رقم معني دار نگرديد كه بيانگر پاسخ يكسان ارقام به رژيم هاي آبياري مختلف است. اثر متقابل آبياري×كود×رقم تنها براي تعداد طبق در بوته و وزن هزاردانه و اثر متقابل كود×رقم براي عملكرد بيولوژيك و دانه معني دار گرديد. با كاربرد كود عملكرد ارقام نيز در مقايسه با شاهد، افزايش يافت. براساس نتايج به دست آمده بيشترين ميانگين عملكرد دانه از لاين Mex. 22-191 در شرايط كاربرد كودهاي زيستي حاصل شد.

In this study, effects of bio-fertilizers on yield potential and agronomic characters of safflower (Carthamus tinctorius L.) cultivars under different irrigation regimes were evaluated. Experimental design was RCBD with split plot factorial arrangement and 3 replication that was done on growing season of 2010-2011 at Kerman, (Iran). Different irrigation intervals included 5 days, 10 days and 15 days was applied in main plot and two levels of bio-fertilizers control and Azotobacter sp. and Azosprillum sp.+ phosphate bio-fertilizer as well as three cultivars (Goldasht, Sina and Mex. 22-191 line) were placed as sub plot with factorial arrangement and different agronomic traits were measured. Results showed that all of the traits significantly affected by irrigation regimes except harvest index. Delay in irrigation from 5 to 15 days reduced 33.11% of the seed yield, also all traits except number of seed per head and harvest index significantly affected by application of bio-fertilizers. There were significant differences in all of the measured traits except harvest index among the cultivars that represented variation among them while Irrigation×cultivar intraction was no significant that represented same responses of cultivars to different irrigation regimes. Irrigation×fertilizer×cultivar interaction effects were significant for number of head per plant and 1000-seed weight and the interaction effect of fertilizer×cultivar was significant for biological and seed yield. Biological and seed yield increased with application of bio-fertilizers compared to the control. According to the obtained results the highest seed yield was obtained from Mex. 22-191 line, in application of bio-fertilizer conditions.