بررسي واژه هاي جانشين اعجاز در قرآن كريم در تفاسير فريقين

Examining miracle’s substitute words in Holy Qur’an in Fariqain interpretations

بحث اعجاز قرآن و به طور كلي معجزه، يكي از مباحث مهم علوم قرآني و همچنين علم كلام است. واژه اعجاز براي اولين بار در اواخر قرن سوم به مفهوم مصطلح آن استعمال گرديد و پس از آن كاربرد آن رواج يافت. اين واژه به مفهوم اصطلاحي در قرآن نيامده، اما معناي كانوني معجزه كه همان ارايه نشانه و دليل روشن بر صدق ادعاي رسالت است، با واژه هايي مانند: «آيه»، «بيّنه»، «بصاير»، «برهان»، «سلطان» و «شي مبين» كه بر همين مفهوم دلالت دارند، به كار رفته است. اين واژه هاي هم حوزه با كاربرد يكساني در آيات قرآن توزيع نشده اند و داراي ارزشهاي معنايي متمايزي مي باشند. در اين مقاله در حد توان، كاربردها و ارزش معنايي هريك از اين واژه ها در حوزه معنايي اعجاز بررسي گرديده است كه طبق پژوهشهايي كه انجام گرفته است، واژه «آيه» در حوزه معنايي معجزه، به معناي دليل و نشانه بر خصوصيت نشانه و دليل بودن معجزه بر صدق ادعاي رسالت دلالت دارد. واژه هاي «بيّنه»، «برهان» و «شي مبين» كه افزون بر معناي دليل و نشانه، داراي مفهوم روشنگري نيز هستند، بر ويژگي روشن بودن معجزه بر صدق دعوي نبوت دلالت دارند. واژه «بصاير» به مفهوم حجت و دليل روشن قلبي بر خصوصيت ادراك قلبي معجزه و واژه «سلطان» به مفهوم حجت و دليل غالب، بر ويژگي غالب بودن معجزه در مقابل منكران بر رسالت نبي دلالت مي كنند.

The topic of miracle in Qur’an and generally miracle is one of important topics of Qur’anic science and also Kalam science. The word miracle used with its ycleped concept for the first time in late third century and after that its usage become current. However the central meaning of miracle used with such a words “Ayyeh”, “Bayeneh”, “Basa’er”, “Borhan”, “Soltan” and “She’y On Mobin” which is presenting a sign and a bright reason to show the honesty of Resalat’s claim. These words don’t spread with same function in Qur’an verses and they have different meaning. In this article functions and valuable meanings of each word would illustrate in conceptual field of miracle.