بررسي عملكرد و برخي خصوصيات فيزيولوژيك، مورفولوژيك و فنولوژيك آفتابگردان (Helianthus annuus L.) تحت تاثير كودهاي زيستي و شيميايي نيتروژن و فسفر

Evaluation of yield and some physiological, morphological and phonological characteristics in sunflower (Helianthus annuus L.) influenced by biological and chemical fertilizer of nitrogen and phosphor

به منظور بررسي اثر كودهاي شيميايي و زيستي فسفره و نيتروژنه بر عملكرد و برخي خصوصيات فيزيولوژيك، مورفولوژيك و فنولوژيك آفتابگردان (Helianthus annuus L.) اين آزمايش در مزرعه ا ي در ايوانغرب (استان ايلام) در سال زراعي 90-1389 به صورت اسپليت فاكتوريل، در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار اجرا شد. در اين آزمايش عامل اصلي شامل چهار تيمار كود شيميايي نيتروژن و فسفر (صفر، 33، 66 و 100 درصد كود شيميايي نيتروژن و فسفر مورد نياز) و عامل فرعي شامل فاكتوريل كاربرد كود زيستي نيتروكسين و فسفات بارور 2 در دو حالت (تلقيح و عدم تلقيح) در نظر گرفته شد. نتايج نشان داد كه تلقيح بذور آفتابگردان با كود زيستي نيتروكسين سبب افزايش معني دار 4/8 درصدي كلروفيل a در برگ آفتابگردان گرديد. مصرف كودهاي شيميايي تاثير معني داري بر صفات مورفولوژيك آفتابگردان داشت، به طوري‌كه كاربرد 100 درصد كود شيميايي مورد نياز نسبت به تيمار عدم كاربرد كود شيميايي، باعث افزايش 92/4 درصدي در ارتفاع ساقه آفتابگردان گرديد. برهمكنش نيتروكسين و فسفات بارور 2 بر GDD مورد نياز تا غنچه دهي اثر كاهشي معني داري داشت، به طوري‌كه در عدم حضور نيتروكسين، با كاربرد فسفات بارور 2، ميزان GDD مورد نياز تا غنچه دهي آفتابگردان 38 واحد كاهش يافت. تلقيح بذر با نيتروكسين و فسفات بارور 2 نيز به ترتيب باعث افزايش 25/2 و 60/2 درصدي GDD مورد نياز براي پر شدن دانه آفتابگردان نسبت به عدم تلقيح شد. در نهايت، با توجه به نتايج حاصله مي توان بيان نمود كه تلقيح بذور آفتابگردان با كودهاي زيستي نيتروكسين و فسفات بارور 2 در كنار مصرف كودهاي شيميايي از طريق بهبود صفات مختلف، افزايش عملكرد دانه را به دنبال خواهد داشت.

In order to study the effect of biological and chemical fertilizers of nitrogen and phosphorus on yield and some physiological, morphological and phenological traits of sunflower (Helianthus annuus L.) this study was carried out in Eivanegharb (Ilam province) in summer of 2011. Treatments were arranged in a split factorial based on RCBD with three replications. The main plot include four levels of phosphorus and nitrogen chemical fertilizer (0, 33, 66 and 100% of nitrogen and phosphorus fertilizer requirements) and subplot includes factorial of Nitroxin and Phosphate Barvare 2 application with two levels (inoculation and non-inoculation) The results showed Nitroxin application increased significantly chlorophyll (8.4 percent). Chemical fertilizers had a significant effect on sunflower morphological characters, so that the use of 100% required chemical fertilizer compared to the control increased sunflower stem height 4.92 percent. Nitroxin and Phosphate Barvare2 interaction had a significant decrease effect on growth degree-day (GDD) needed until budding, so that in Nitroxin absence, Phosphate Barvare 2 application reduced the amount GDD needed until budding sunflower (38 units). Seed compared to the non-inoculation increased GDD needed for sunflower grain filling 2.25 and 2.60 percent, respectively. Finally base on this study can explain that sunflower seed inoculation with Nitroxin and Phosphate barvar2 biofertilizer in addition chemical fertilizer application, grain yield will increase trough improvement of different traits