بررسي اثرات فاضلاب تصفيه شده بر آلودگي ميكروبي و شيميايي خاك و گندم

امروزه، استفاده از آب هاي غيرمتعارف از راه كارهاي مقابله با مشكل كمبود آب است. اين پژوهش با هدف بررسي اثرات كاربرد فاضلاب (غيرقابل شرب) بر آلودگي ميكروبي و شيميايي خاك و گندم (رقم چمران)، با پنج تيمار شامل آبياري كامل (100 درصد) آب معمولي (1T)، آبياري 75 درصد آب معمولي و 25 درصد فاضلاب (2T)، 50 درصد آب معمولي و 50 درصد فاضلاب (3T)، 25 درصد آب معمولي و 75 درصد فاضلاب (4T)، آبياري كامل (100 درصد) فاضلاب (5T)، در سه تكرار و به صورت طرح بلوك هاي كامل تصادفي در ايستگاه مركز تحقيقات كشاورزي خوزستان (اهواز) اجرا شد. آبياري بر اساس پايش وزني رطوبت محاسبه و استفاده گرديد. به منظور بررسي برخي ويژگي ها شامل جمعيت ميكروبي، غلظت آلاينده كادميم و عناصر كم مصرف در خاك و گياه، نمونه گيري از خاك (30-0سانتيمتري) و گياه (بر اساس مراحل رشدي) انجام شد. نتايج نشان داد، كادميم كل خاك كمتر از 6/1 ميلي گرم در كيلوگرم خاك بود. همچنين، ميانگين غلظت كادميم قابل جذب گياه نسبت به خاك اوليه اندكي كاهش يافت. تجزيه واريانس نشان داد، تيمارهاي فاضلاب در مقايسه با آب معمولي تاثير معني داري(05/0p < ) بر غلظت عناصر دانه (بجز آهن) و غلظت كادميم بذر نداشت. همچنين، ميانگين غلظت كادميم قابل جذب در هر مرحله رشدي، نسبت به غلظت اوليه خاك افزايشي نشان نداد. از نظر جمعيت ميكروبي در طي مراحل مختلف رشد گندم در تيمارهاي فاضلاب (3T و 5T)، تفاوتي آماري بين تيمارهاي فاضلاب مشاهده نشد. اين موضوع نشان دهنده وجود محدوديت هاي رشدي در اين شرايط بود. بنابراين، هرجند در اين پژوهش مصرف فاضلاب (همراه با آب معمولي) بر آلودگي ميكروبي و شيميايي در خاك و گندم ايجاد نشده است، اما بايد توجه داشت كاربرد طولاني مدت اين منابع آبي سبب تجمع آلودگي شده و براي خاك و محصولات كشاورزي مشكلاتي ايجاد را خواهند نمود.

Nowadays, application of unconventional water such as wastewater is one of the strategies for preventing water deficit. This study was conducted to evaluate effect(s) of treated wastewater application on microbial and chemical contamination of soil and wheat (Chamran V.). Five treatments included T1 (irrigation with 100% fresh water), T2 (75% fresh water + 25% wastewater), T3 (50% fresh water + 50% wastewater), T4 (25% fresh water + 75% wastewater), and T5 (100% wastewater) that were conducted with three replications, in a randomized complete blocks design in the research station of Ahvaz Agricultural Research Center. The irrigations were done based on soil moisture monitoring. The volumes and the time of irrigation were determined based on the 70% soil Field Capacity. The soil (0-30 cm) and plant (seed) samples were taken during wheat growth periods and were analyzed for some parameters such as soil microbial population as well as cadmium (Cd) concentration and micronutrients in soil and plant. The results showed that the total soil Cd concentration in 95% of the samples was less than 1.6 mg.kg-1. However, soil DTPA-Cd concentrations in all the treatments decreased compared to initial Cd soil content. The results revealed that wastewater treatments had no significant (p < 0.05) effect on seed microelements, except Fe. The average soil DTPA-Cd in each wheat growth stage did not increase compared to its initial concentration. The soil microbial population at different growth stages was not significantly different (p < 0.05) in T3 and T5 treatments, possibly due to growth limitations as a result of nutrient accessibility limitation. It may be concluded that the application of wastewater (along with fresh water) had no adverse effect on soil and wheat quality in short term. However, long term application of unconventional waters may cause contamination in soil and agricultural products.