ارزيابي مهارتهاي فراشناختي دانشجويان در دروس معارف اسلامي، بازانديشي در كاركردهاي نظام آموزش عالي

Assessment of the Students’ Metacognitive skills in Islamic Courses, Reconsideration of Higher Education System Functions

هدف اصلي اين پژوهش بررسي و ارزيابي مهارتهاي فراشناختي دانشجويان به منظور شناسايي وضعيت اين مهارتها در يادگيري دروس معارف اسلامي و تاكيد بر كاركردهاي نظام آموزش عالي در زمينه اصلاح و ارتقاي آنها بود. جامعه آماري تحقيق شامل تمام دانشجويان دانشگاه كاشان در سال تحصيلي 92-1391 به تعداد 5502 بود كه از طريق محاسبه فرمول تعداد 263 نفر به روش نمونه گيري تصادفي ـ طبقه اي به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار جمع آوري اطلاعات، پرسشنامه مهارتهاي فراشناختي در قالب 24 سوال بسته پاسخ در چهار عامل بر حسب مقياس پنج درجه اي ليكرت بود. روايي پرسشنامه به صورت محتوايي مورد تاييد كارشناسان قرار گرفت. پايايي پرسشنامه از طريق ضريب آلفاي كرونباخ 83/0 براورد شد. تجزيه و تحليل داده ها در سطح توصيفي و استنباطي انجام گرفت. نتايج اين پژوهش ضمن اينكه ضرورت توجه نظام آموزشي را به رشد و پرورش مهارتهاي فراشناختي در يادگيري دروس معارف اسلامي مورد تاكيد قرار مي دهد، نشانگر اين است كه دانشجويان در مهارت ارزشيابي با بهترين عملكرد و در مهارت برنامه ريزي كمترين عملكرد را دارند. هم چنين يافته ها نشان داد بين هر يك از عوامل فراشناخت رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. بيشترين ميزان ارتباط ميان عامل نظارت و برنامه ريزي به ميزان 62/0 بود.

This research is aimed at assessment and evaluation of students’ metacognitive skills in order to identify the role of these skills in learning Islamic knowledge with emphasis on the functions of higher education system in their promotion and modification. The research population included all the students of Kashan University numbering 5502 students among whom 263 students were selected as sample group through stratified random sampling. Data collection instruments included metacognitive skills questionnaire containing 24 close ended questions based on Likert scale. The validity of the questionnaire was confirmed by the experts qualitatively. The reliability of the questionnaire was estimated as much as 0.83 according to Cronbach Alpha Coefficient. The data was analyzed at descriptive and inferential levels. The results emphasized on the necessity of the development of metacognitive skills in the learning of Islamic knowledge. They also indicated that students performed best in evaluation skills and least in planning. The results also illustrated that each of the metacognitive factors had positive and significant relation to one another. The closest relationship, as much as 0.62, was found between supervision and curriculum development.