ارزيابي كارايي شركت هواپيمايي ماهان در مقايسه با شركت هاي هواپيمايي عضو ياتا در منطقه خاورميانه و آفريقا

Efficiency Evaluation of Mahan Air Compared to IATA Member Airlines in Middle East and Africa

چكيده كارايي، مفهومي است كه سابقه طولاني در علوم مختلف دارد و اندازه گيري و تحليل آن به‌منظور نيل به بهترين عملكرد در واحدهاي اقتصادي، حايز اهميت فراوان است. ازاين‌رو هدف از تحقيق حاضر بررسي كارايي شركت هواپيمايي ماهان در مقايسه با شركت هاي هواپيمايي عضو انجمن بين المللي حمل‌ونقل هوايي (ياتا) در منطقه خاورميانه و آفريقاست. شاخص هاي موردتوجه در اين تحقيق تُن-كيلومتر موجود، تُن-كيلومتر حمل شده، مسافر-كيلومتر حمل شده، صندلي-كيلومتر عرضه‌شده، تعداد كاركنان، تعداد هواپيما، هزينه عملياتي و درآمد عملياتي است. اين اطلاعات از طريق سالنامه ها و گزارش هاي آماري موجود در وب‌سايت رسمي شركت هاي هواپيمايي و مجامع حمل‌ونقل هوايي براي 15 شركت هواپيمايي در دسترس قرارگرفته كه از طريق الگوي استاندارد و الگوي دومرحله‌اي مدل ناپارامتريك تحليل پوششي داده ها مورد بررسي قرارگرفته‌اند. نتايج تحقيق نشان مي دهد تنها دو شركت هواپيمايي امارات و اتيوپي در سطح بهينه مقياس فعاليت نموده و هواپيمايي ماهان، جايگاه سوم را در ميان شركت هاي مورد مطالعه كسب كرده است كه براي دستيابي به حداكثر ظرفيت نياز به افزايش نسبي مسافر-كيلومتر حمل شده، درآمد عملياتي و تن-كيلومتر حمل شده دارد. علاوه بر اين، نتايج نشان مي دهد اين صنعت به ميزان 27 درصد كمتر از ظرفيت عمل مي نمايد كه در اين ميان، شركت هاي هواپيمايي منطقه خاورميانه به ميزان 7 درصد كارايي بهتري نسبت به رقباي آفريقايي نشان مي دهند. كليدواژه‌ها: كارايي، تحليل پوششي داده ها، هواپيمايي ماهان، شركت هاي هواپيمايي، حمل‌ونقل هوايي. طبقه‌بندي JEL : D22, L93, C02.

Abstract Efficiency concept has a long history in the sciences and its measurement and analysis is a vital importance for firms to achieve the best performance. Hence, the aim of this paper is efficiency evaluation of Mahan air compared to IATA member airlines in Middle East and Africa. For this purpose, the indicators include available ton kilometer, revenue ton kilometer, revenue passenger kilometer, available seat kilometer, number of employee and fleet, operating expense and operating revenue. These data collected by statistical annual reports available in airlines and air transport authorities websites for 15 airlines that analyzed by using standard and two stages DEA approaches. The results show only two Emirates airline and Ethiopian airlines are efficient and Mahan air has acquired third place among surveyed companies that relative increase in revenue passenger kilometer, revenue ton kilometer and operating revenue are required for efficiency of Mahan air. In addition, surveyed companies are less than capacity about 27% in which Middle East airlines are7% more efficient than African airlines. Keywords: Efficiency, DEA, Mahan Air, Airlines, Air Transport JELClassification:D22, L93, C02.