بررسي معيارهاي محوطه‌سازي بيروني در طراحي و ساخت اماكن ورزشي شهري

A study of exterior landscaping criteria in the design and construction of urban sports centers

چكيده هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسي معيارهاي مهم محوطه‌سازي بيروني در طراحي و ساخت اماكن و فضاهاي ورزشي شهري، از ديدگاه استادان شهرسازي (گرايش طراحي شهري) سراسر كشور است. روش‌شناسي: روش پژوهش مورد استفاده در اين پژوهش، توصيفي و از نوع زمينه‌يابي است كه جمع‌آوري اطلاعات آن به صورت ميداني بوده است. جامعه آماري تحقيق شامل كليه اعضاي هييت علمي دانشگاه‌هاي دولتي سراسر كشور در رشته شهرسازي (گرايش طراحي شهري) با مرتبه علمي استاديار و بالاتر به تعداد 37 نفر بود كه از اين ميان بر اساس جدول تعيين حجم نمونه مورگان مجموعا 33 استاد به‌صورت تصادفي به عنوان نمونه آماري پژوهش انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوري داده‌ها پرسشنامه محقق‌ساخته بود كه پس از تاييد روايي، پايايي آن از طريق ضريب آلفاي كرونباخ به ميزان 83%، به دست آمد و با توزيع آن در ميان نمونه‌هاي پژوهش به صورت ارسال به پست الكترونيكي استادان، داده‌ها جمع‌آوري شد. همچنين براي تجزيه و تحليل داده‌ها از روش‌هاي آماري توصيفي مانند فراواني، حداقل، حداكثر، ميانگين و انحراف استاندارد و در آمار استنباطي از آزمون‌هاي كلموگراف اسميرنوف و t تك نمونه اي استفاده شد. يافته‌ها: نتايج به‌دست آمده از تجزيه و تحليل يافته‌ها نشان مي‌دهد كه از ديدگاه استادان شهرسازي (گرايش طراحي شهري) سراسر كشور، تمامي شاخص‌هاي محوطه‌سازي بيروني مورد بررسي در اين پژوهش كه شامل ابعاد كالبدي، اجتماعي، فعاليتي و معنايي است، در محوطه‌سازي بيروني اماكن و فضاهاي ورزشي شهري مهم و تاثير گذارند. نتيجه‌گيري: نتايج حاصل از اين مطالعه نشان مي‌دهد كه اگرچه ديدگاه‌هاي ارايه شده در زمينه اين موضوع در بسياري از موارد واجد جنبه‌هايي مشترك بوده‌اند، اما با تثبيت اهميت نقش‌هاي كالبدي، اجتماعي، فعاليتي و معنايي محوطه‌هاي بيروني اماكن و فضاهاي ورزشي (در قالب يك نوع فضاي عمومي)، تاكيد بسيار بر رويكردهاي تامين امنيت، ايجاد فضاهاي مناسب و كافي، امكان انجام فعاليت‌هاي متنوع و ايجاد سرزندگي و مفرح بودن در اين‌گونه فضاهاست. واژه‌هاي كليدي: محوطه‌سازي بيروني، فضاهاي عمومي، طراحي شهري، اماكن و فضاهاي ورزشي.

Abstract Objective: In the third millennium, public spaces like the exterior landscape of sport centers have become a place for social and cultural interactions, and recreation activities have attracted the attention of urban designers. The purpose of the present study was to study the factors of exterior landscaping in design and construction of urban sport places and spaces by surveying the attitudes of urbanization faculty members in Iran. Methodology: The research method was descriptive. Data was collected through field study. Statistical population included all faculty members of governmental universities in the urbanization (urban design specialty) field who were at least assistant professors (N=37). Thirty three faculty members were randomly selected as the sample by Morgan table. The instrument was a researcher made questionnaire. The validity was confirmed, and the reliability was acceptable (Cronbach ?=0.83). The questionnaires were distributed and collected by online correspondence. For data analysis, descriptive statistical (frequency, minimum, maximum, mean, standard deviation) and inferential statistics (Kolmogorov Smirnov test and one-sample t-test) were used. Results: Results showed that the dimensions such spatial, social, activity and semantic were identified as significant factors of exterior landscaping influential in the design and construction of urban sports places. Conclusion: Results of this study showed that although those mentioned views have some aspects in common, considering the importance of the spatial, social, activity and semantic roles of exterior landscaping of sport centers (in the form of public spaces), they should put their emphasis on various approaches such as providing security, sufficient and proper sites, possibility of various activities and creating vitality and vibrancy in those places. Keywords: Exterior landscaping, Public spaces, Urban design, Sports places.