بررسي تطبيقي وقوع بزهكاري در مناطق اسكان غيررسمي شهرها مورد مطالعه مناطق بي‌سيم و اسلام آباد شهر زنجان

Comparative Study of Crime in Informal Settlement Areas (Case Study: Bisim and Islam abad in Zanjan City)

چكيده وجود ناامني و نرخ بالاي بزهكاري از مسايل مهم مناطق اسكان غيررسمي بي‌سيم و اسلام‌آباد در شهر زنجان است. هدف پژوهش حاضر بررسي تطبيقي ويژگي‌ها و نوع و ميزان جرايم و الگو‌هاي جغرافيايي بزهكاري در اين مناطق است و مي‌كوشد تا ويژگي‌هاي كالبدي مشتركي را كه با وقوع بزهكاري در آن ها ارتباط دارد، تحليل نمايد. روش پژوهش حاضر توصيفي، تحليلي است و داده‌هاي مورد استفاده به روش‌هاي اسنادي و ميداني گرد‌آوري شده است. براي شناسايي و تحليل الگو‌هاي مكاني بزهكاري در اين مناطق، مدل‌هاي آماري و گرافيك مبنا در محيط سامانه اطلاعات جغرافيايي و نرم‌افزارهاي Case و Crime Analysis به كار گرفته شده است. يافته‌هاي پژوهش نشان مي‌دهد، هر دو منطقه جز مكان هاي تمركز جرايم ارتكابي در شهر زنجان هستند. بيش از 23 درصد از جرايم شهر زنجان در اين گستره كوچك (7/3 درصد از مساحت شهر) به وقوع پيوسته است. الگو‌هاي بزهكاري اين دو منطقه كاملاً متفاوت است، بيشتر جرايم ارتكابي در بي‌سيم، جرايم مواد مخدر، شرارت و درگيري است، در حالي كه خريد و فروش اموال مسروقه و قاچاق كالا مهم‌ترين جرايم ارتكابي در اسلام‌آباد است. آزمون‌هاي آماري نشان مي‌دهد، در هر دو منطقه وقوع بزهكاري حالت خوشه‌اي دارد، به نظر مي‌رسد نرخ بالاي تراكم جمعيت، نارسا‌يي‌هاي كالبدي و نابساماني‌هاي نظام كاربري اراضي در شكل‌گيري الگو‌هاي بزهكاري در اين محدوده‌ها موثر بوده است. اقداماتي چون بهسازي، نوسازي و توانمند‌سازي بافت اين محلات و اختصاص سرانه‌هاي تاسيساتي و تجهيزاتي، برقراري برنامه گشت‌هاي انتظامي، نورپردازي مناسب و حذف نقاط كور، مهم‌ترين راهكار‌هاي افزايش ايمني در اين محدوده‌ها است.