ارزيابي و مداخله ترجيحات احساسي كاربران در فضاي جمعي

Assessment and intervention of emotional preferences of users in a communal space

پيشرفت علم موجب گسترش توجه به بعد رواني وجود انسان در كنار پاسخگويي به نياز هاي فيزيكي او شده است. امروزه توجه به اين مساله در معماري نيز جايگاه ويژه اي يافته است. با وجود اين كه دانشجويان نقش مهمي در شكل دادن آينده كشور دارند، اما توجه به نيازهاي رواني دانشجويان در خانه هاي دانشجويي از مسايلي است كه كمتر به آن پرداخته شده است. هدف پژوهش حاضر استفاده از روش مهندسي كانسي يا طراحي احساس گرا براي الگو يابي از عوامل دلبستگي ساز در فضاي جمعي خانه و استفاده از آن در طراحي فضاي جمعي خانه هاي دانشجويي براي دانشجويان بود. نمونه پژوهش 50 نفر از دانشجويان دختر ساكن خوابگاه هاي سوييتي دانشگاه مازندران بودند كه پرسشنامه فهرست عواطف مثبت و منفي (PANAS) را تكميل كردند. نتايج به صورت الگو هايي فيزيكي براي افزايش دلبستگي در فضاي جمعي خانه هاي دانشجويي مانند استفاده از مصالح طبيعي، ارتفاع كم سقف، كوچكي فضاي داخلي نشيمن، محصور بودن اطراف فضاي جمعي، استفاده از رنگ هاي سرد و خنثي، استفاده از بازشو هاي بزرگ و زياد ارايه شد. بر مبناي اين ويژگي هاي فيزيكي، فضاي جمعي خانه دانشجويي براي دانشجويان طراحي شد. ابتدا رضايت 25 نفر از آزمودني ها از طريق نمايش تصوير فضاي جمعي طراحي شده در كنار تصاويري از فضاهاي جمعي كه احساسات مثبتي را برانگيخته مي كرد، بررسي شد. نتايج حاكي از آن بوده است كه اكثر آنان فضاي جمعي طراحي شده را به عنوان فضاي جمعي دلخواه خود، انتخاب كردند. سپس تصوير فضاي جمعي طراحي شده در كنار تصاويري از ساير فضاهاي جمعي براي اين افراد نمايش داده شد. بر اساس نتايج، آزمودني ها فضاي جمعي طراحي شده را به ساير فضاهاي جمعي ترجيح دادند.

Advancement in science has resulted in a shift of attention towards the mental aspects of human existence in addition to possible physical and material requirements. Today, this point in architectural design seems to have found its rightful place. Despite the fact that university students play a significant role in shaping the future of their country, the psychological needs of students in terms of designing student housing has largely been ignored by architects. The aim of the present study was to use the fundamental principles of Kansei engineering to form a model of communal housing for students’ residence. The sample consisted of 50 female students residing in dormitory of Mazandaran University. All students lived in suites with a separate living room. A check list of Positive and Negative Affect Schedule (PANAS) was completed by participants and based on these scores, and using Kansei principles, a communal space was designed. Features of the design included the use of natural materials, low ceiling height, small living space, enclosed living space, neutral colors and a large number of wide openings and exits. First, satisfaction of 25 students was compared by displaying images of the designed communal space with images of communal spaces which had raised positive emotions in them. Results showed that 64% of them chose the designed communal space based on Kansei principles as their desired communal space. Then images of the designed communal space was presented alongside images of other communal spaces. Results show that 68% of them preferred the Kansei designed communal space to other communal spaces. Keywords: emotional design, communal space, attachment factor, Kansei engineering