عوامل موثر بر نقش مديران گروههاي آموزشي: مطالعه موردي دانشگاه تبريز

Factors Affecting the Role of Department Chairs in University of Tabriz: Department Chairs Perspectives

امروزه مديريت و رهبري گروه آموزشي به دليل پيچيدگي بيش از اندازه امور به فرايند كاملاً حرفه اي تبديل شده و زمان مديريت غير حرفه اي به سرآمده است. نقش اصلي رهبري آموزشي مستلزم داشتن توانايي هاي مديريتي است تا از اين طريق مدير گروه آموزشي اعضاي هيات علمي را حول فرهنگ سازماني منسجم و يكپارچه گروهي گرد هم آورد و اهداف و دورنماي گروه را براي آنها ترسيم كند. بر اين اساس، هدف اصلي پژوهش حاضر بررسي عوامل موثر بر ايفاي نقشهاي مديران گروههاي آموزشي از ديدگاه آنان بود. روش پژوهش پيمايشي و از نوع كاربردي بود. جامعه آماري مديران گروه 10 دانشكده(برق، انساني، دامپزشكي، علوم طبيعي، علوم تربيتي، رياضي، فني، فيزيك، ادبيات فارسي و زبانهاي خارجي و كامپيوتر) در دانشگاه تبريز و در سال1391 بودند كه 30 نفر از آنها به روش نمونه گيري تصادفي انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوري داده‌ها پرسشنامه استاندارد بود كه روايي آن به صورت محتوايي و پايايي آن از طريق ضريب آلفاي كرونباخ محاسبه شد. از روش آماري رگرسيون چندمتغيره استفاده و كليه آمارها و اطلاعات پژوهش از طريق نرم افزار Spss17 تحليل شد. يافته هاي تحقيق از چهار مدل رگرسيوني نشان مي دهد كه براي ايفاي نقش رهبري در گروه آموزشي، مهارتهاي ارتباطي و انساني و براي بقيه نقشها از قبيل نقش پژوهشگري، نقش مديريتي و در نهايت، نقش كمك به پيشرفت اعضاي هييت علمي فقط داشتن انگيزه مي تواند مدل را پيش بيني كند. دستاورد تحقيق حاضر با توجه به نقشهاي مديران گروه آموزشي در آيين نامه شوراي عالي انقلاب فرهنگي در ايران، شناخت عامل انگيزه به عنوان تنهاترين عامل موثر در اجراي نقشهاي مدير گروهي است.

Today, he role of management styles in the effectiveness and enhancement of organizational performance is more evident than ever before, and complexity and expansion of higher education system has added to the importance of department chairs’ role in the universities. From a postmodern viewpoint, management in higher education represents a medium to bring about organizational changes. Meanwhile, department chairs as a branch of leadership, have a critical role in inspiring and offering a future prospect. Therefore, the main goal of the present study was to evaluate the factors affecting the performance of the department chairs from their own standpoint. This practical research adopts a survey methodology. The statistic population included department chairs from 10 Tabriz University Faculties (Electrical Engineering, Humanities, Veterinary, Natural Sciences, Education & Psychology, Mathematical Sciences, Engineering, Physics, Persian Literature and Foreign Languages, and Computer Science) in 2012, of which 30 were sampled randomly. The data was collected using a standard questionnaire; its validity was assessed using content analysis and its reliability by Cronbachʹs alpha. Multivariate regression analysis was applied, and SPSS 17 was employed to analyze the entire statistics and data. The results from the four regression model indicated that to exercise leadership role in a department, communication and human skills and for other roles, including scholarship and management as well as helping faculty members to advance, simply motivation can predict the model. Given the duties outlined for a department chair under the regulations of the Iranian Supreme Council of the Cultural Revolution, the outcome of the present work is the recognition of motivation as the only factor influencing the performance of department chairs. Keywords: Roles, Department Chair, Communication and Human Skills, Democratic Spirit, Motivation, Tabriz University.