لايحه اصلاح قانون ماليات‌‌هاي مستقيم و محيط كسب‌وكار

Reform Bill of Direct Tax Act and Business Environment in Iran

هدف از اين مقاله ارزيابي آثار مثبت و منفي لايحه اصلاح قانون ماليات‌‌هاي مستقيم بر محيط كسب‌وكار است. براي اين منظور از روش‌‌شناسي گروه كسب‌وكار بانك جهاني در برآورد شاخص پرداخت ماليات، به‌عنوان مبنا، استفاده مي‌شود. نتايج مقاله حاكي از آن است كه با تصويب لايحه 1. نرخ كلي ماليات براي شركت‌هاي معمول تغييري نمي‌‌كند؛ 2. در صورت اجرايي شدن طرح جامع مالياتي امكان كاهش زمان و تعداد پرداخت‌‌هاي مالياتي براي شركت مودي وجود دارد؛ 3. از نظر پذيرش هزينه‌‌هاي سرمايه‌‌گذاري به‌عنوان هزينه قابل قبول و عدم وضع ماليات بر اضافه بهاي ناشي از تجديد ارزيابي دارايي‌‌ها، انگيزه فعالان اقتصادي براي كسب‌وكار تقويت مي‌شود. در عين حال، اين لايحه با وضع ماليات بر ثروت و ماليات بر نقل و انتقال مكرر از مباني اقتصادي ماليات‌ستاني فاصله مي‌‌گيرد؛ و با وضع ماليات بر مجموع درآمد اشخاص، بدون توجه به نرخ ماليات بر شركت‌ها و همچنين بدون اصلاح ساختار معافيت‌‌ها، نظام مالياتي دچار دوگانگي مي‌شود. در مجموع به نظر مي‌رسد با رفع برخي كاستي‌‌ها، تصويب اين لايحه در مجلس شوراي اسلامي بتواند بهبود مناسبي در محيط كسب‌وكار فعالان اقتصادي ايجاد نمايد.

This paper examines the pros and cons of new reform bill of direct tax act, and its effects on business environment in Iran. Doing business “paying taxes” index is used to study the effects of new reforms on ease of paying taxes in Iran. The results indicate that the enactment of the new bill would result in (1) no change in total tax rate; (2) reduction of time and number of tax payment; (3) powerful motivation for investment by accepting investment costs as the tax acceptable costs and by exemption of the excess value which is created via property revaluation. The negative aspects of the new bill are (1) introducing two new wealth taxes and (2) introducing personal income tax without reconsidering corporate tax and the structure of deductions and exemptions. In sum, after removing these shortcomings, enactment of the new bill makes doing business easier in Iran.