اثر محلول پاشي نانواكسيدروي و كاربرد باكتري هاي آزادزي تثبيت كننده نيتروژن بر عملكرد و ويژگي‌هاي مورفوفيزيولوژيك تريتيكاله

Effect of Nano Zinc oxide foliar application and application of free living nitrogen fixing bacteria on yield and morphophysiological characteristics of Triticale

به منظور بررسي اثر محلول‌پاشي با نانواكسيدروي و كاربرد باكتري هاي آزادزي تثبيت كننده نيتروژن بر عملكرد دانه و برخي ويژگي‌هاي مورفوفيزيولوژيك تريتيكاله، اين آزمايش در گلخانه تحقيقاتي دانشگاه محقق اردبيلي به‌صورت فاكتوريل در قالب طرح پايه بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار در سال 1392 اجرا شد. فاكتورهاي مورد بررسي شامل محلول‌پاشي با نانواكسيدروي در پنج سطح (عدم محلول‌پاشي به‌عنوان شاهد، 25/0، 5/0، 75/0 و 1 گرم در ليتر) و تلقيح بذر با باكتري هاي آزادزي تثبيت كننده نيتروژن در چهار سطح (عدم تلقيح بذر با باكتري به‌عنوان شاهد، تلقيح بذر با ازتوباكتر كروكوكوم استرين 5، آزوسپريليوم ليپوفروم استرينOF و سودوموناس پوتيدا استرين 9) بودند. نتايج نشان داد كه انتقال مجدد ماده خشك و ميزان مشاركت ذخاير ساقه در عملكرد، سرعت ظهور برگ، عملكرد و اجزاي عملكرد دانه به‌طور معني‌داري تحت اثر محلول‌پاشي با نانواكسيدروي و كاربرد باكتري-هاي آزادزي تثبيت كننده نيتروژن قرار گرفت. بيش‌ترين انتقال مجدد ماده خشك و سهم ذخاير ساقه در عملكرد دانه در عدم تلقيح بذر با باكتري هاي محرك رشد × عدم محلول‌پاشي با نانواكسيدروي به‌دست آمد. مقايسه ميانگين ها نشان داد كه بالاترين عملكرد، اجزاي عملكرد دانه و سرعت ظهور برگ به تركيب تيماري تلقيح بذر با ازتوباكتر و آزوسپريليوم × محلول پاشي يك گرم در ليتر نانواكسيدروي و كم ترين آن‌ها در حالت عدم تلقيح بذر با باكتري هاي محرك رشد × عدم محلول‌پاشي با نانواكسيدروي به‌دست آمد. به نظر مي رسد به منظور افزايش عملكرد دانه و سرعت ظهور برگ مي توان پيشنهاد كرد كه تلقيح بذر تريتيكاله با باكتري هاي ازتوباكتر و آزوسپريليوم در محلول‌پاشي يك گرم در ليتر نانواكسيدروي به كار برده شود.

In order to investigate the effect of Nano Zinc oxide foliar application and application of free living nitrogen fixing bacteria on grain yield and some morphophysiological traits of Triticale, this experiment as factor was conducted based on randomized complete blocks design with three replications in research greenhouse of MohagheghArdabili University. The investigated factors were included Nano Zinc oxide foliar application at five levels (without foliar application as control, 0/25, 0/5, 0/75 and 1 gram per liter) and seed inoculation with free living nitrogen fixing at four levels (without seed inoculation with bacteria as control, seed inoculation with Azotobacterchrocoococum strain 5, Azosprilliumlipoferum strain OF and Psedomunasputida strain 9). The results showed that dry matter remobilization and the amount of stem reserves contribution at yield and grain yield and grain yield components was meaningfully affected by foliar application with Nano Zinc Oxide and applying nitrogen fixing free living bacteria. The highest dry matter remobilization and contribution of stem reserves in grain yield was obtained at no seed inoculation with growth promoting rhizobacteria × no Nano Zinc oxide foliar application. Means comparison showed that the highest grain yield, grain yield components and leaf appearance rate was obtained in treatment combination of seed inoculation with Azotobacter and Azosprillium × foliar application of one gram per liter Nano Zinc oxide and the least of them in no seed inoculation with growth promoting rhizobacteria× nofoliar application by Nano Zinc oxide. It seems in order to increase the grain yield and leaf appearance rate it can be suggested that Triticale seed inoculation with Azotobacter and Azosprillium bacteria in foliar application of one gram per liter Nano Zinc oxide should be used.