اثرات محافظتي عصاره آبي عناب بر شاخصهاي رشدي جنين‌هاي موش در معرض داروي كاربامازپين

زمينه و هدف: كاربامازپين (CBZ) يكي از داروهاي ضدصرع است كه استفاده‌ گسترده‌اي داشته و عمدتاً جهت درمان حملات صرع به كار مي‌رود. يكي از عوارض مصرف اين دارو در زمان بارداري كاهش شاخصهاي رشد جنين مي‌باشد. عناب با توجه به تركيبات ويژه آن در طب سنتي كاربرد وسيعي دارد. اين مطالعه با هدف بررسي اثرات محافظتي عصاره آبي عناب بر شاخصهاي رشدي جنين‌هاي موش در معرض داروي كاربازماپين انجام شد. روش بررسي: در اين مطالعه تجربي، صد سر موش باردار نژاد Balb/c داراي وزن 28-30 گرم و سن 8-9 هفته به هشت گروه تجربي و دو گروه كنترل تقسيم شدند. گروههاي تجربي(1، 3 و 5) و (2، 4 و 6) به ترتيب دوز پنجاه و صد ميلي‌گرم بر كيلوگرم وزن بدن كاربامازپين را روزانه به صورت تزريق داخل صفاقي دريافت كردند. گروههاي تجربي (3 و 4) و (5 و6) به ترتيب دوز دويست و چهارصد ميلي‌گرم بر كيلوگرم وزن بدن عصاره آبي عناب را به صورت گاواژ و گروههاي تجربي 7 و 8 فقط عصاره آبي عناب را با دوز دويست و چهارصد ميلي‌گرم بر كيلوگرم وزن بدن دريافت كردند. گروههاي كنترل 1 و 2 به ترتيب مورد گاواژ نرمال سالين و تويين قرار گرفتند. تزريق داخل صفاقي كاربامازپين از زمان 0-15 انجام و عصاره عناب به صورت گاواژ از ده روز قبل از حاملگي و به همراه كاربامازپين مصرف شد. در روز 18 بارداري جنين‌ها از رحم خارج و هر جنين توزين و طول بدنش اندازه‌گيري شد. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار آماريSPSS ويرايش 18 و آزمونهاي آماري ANOVA و Range Tukey در سطح معني‌داري 05/0 تجزيه و تحليل شدند. يافته‌ها: ميانگين وزن و طول بدن در گروههاي تجربي 1و 2 دريافت كننده كاربامازپين به صورت معني‌داري در مقايسه با گروههاي كنترل كاهش يافته بود و ميانگين وزني جنين‌ها در گروه تجربي مصرف‌كننده عناب با دوز چهارصد ميلي‌گرم در روز به همراه كاربامازپين نسبت به گروه تجربي كاربامازپين (گروه تجربي 5 (38/0±20/1) در برابر تجربي 1 (19/0±93/0) و گروه تجربي 6 (21/0 ±21/1) در برابر تجربي 2 (26/0±93/0)) افزايش معني‌داري داشت. نتيجه‌گيري: نتايج مطالعه حاضر نشان داد عصاره آبي عناب مي‌تواند از اثرات كاهشي وزن جنين‌هاي در معرض كاربامازپين در هنگام تولد جلوگيري نمايد.

Background and Aim: Carbamazepine (CBZ) is an anticonvulsant drug that is widely used, primarily to treat seizures. One of the side effects of this medication during pregnancy is the reduced fetal growth. The jujube has been widely used in traditional medicine because of its special compound. The purpose of this study was to evaluate the preventive effects of aqueous extract of jujube on growth index of mice fetuses exposed to Carbamazepine. Materials and Methods: In this study, 100 Balb/C mice (28-30 gr; 8-9 weeks-old) were divided into eight experimental and two control groups. Experimental groups (?, ???, V) and (??, IV, VI) received daily intraperitoneal injections of 50 and 100 mg/kg of CBZ, respectively. Experimental groups (???, IV) and groups (V, VI) were gavaged doses of 200 and 400 mg/kg of aqueous extract of jujube respectively. Groups VII and VIII received only doses of 200 and 400 mg/kg of aqueous extract of jujube respectively. Control groups ? and ?? were gavaged to normal saline and tween respectively. Injections were done on 0 to 15 gestational days (GD), and aqueous extract was gavaged along with CBZ starting 10 days prior to gestation. On GD 18, fetuses were removed for weighing and crown-rump measuring. Data were analyzed by ANOVA and Tukey tests using SPSS (version 18) at 0.05%. Results: Average weight and body length of fetuses in experimental groups I and II, that received CBZ, significantly reduced compared with control groups. In the fetuses of experimental groups V (1.20±0.38) and VI (1.21±0.21 gr) that recieved jujube extract (400 mg/day) with CBZ, the mean weight of these fetuses increased meaningfully in comparison with the experimental groups I (0.93±0.19 gr) and II (0.92±0.26 gr) respectively. Conclusion: This study showed that aqueous extracts of jujube can have preventive effects on reducing effect of CBZ on birth fetal weight.