بررسي مقايسه ‏اي سطح سرمي و ادراري كورتيزول در ديابت بارداري و زنان باردار سالم

Comparison of serum and urinary cortisol levels in women with gestational diabetes and healthy pregnant women

مقدمه: دیابت بارداری تحت عنوان عدم تحمل نسبت به كربوهیدرات با شدت‏ های متفاوت كه اولین بار در زمان بارداری تشخیص داده شده یا بروز كرده است، تعریف می‌شود. بارداری به ‏عنوان شرایط استرس ‏زا، باعث افزایش ترشح كورتیزول می‏شود لذا با توجه به رابطه هورمون كورتیزول با دیابت بارداری، مطالعه حاضر با هدف بررسی و مقایسه‌ سطح كورتیزول سرم و ادرار در مادران باردار سالم و مادران مبتلا به دیابت بارداری انجام شد. روش‌ كار: این مطالعه ‏مقطعی در سال 1392 بر روی 42 زن مبتلا به دیابت بارداری و 42 زن باردار سالم كه به مركز دیابت شهر كرمانشاه مراجعه كرده بودند، انجام شد. در هفته‏ 24 بارداری، نمونه‏ ادرار 24 ساعته و خون غیر ناشتا جهت بررسی سطح كورتیزول تهیه شد. تجزیه و تحلیل داده‏ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS (نسخه‏ 16) و آزمون‌های تی مستقل، همبستگی پیرسون، آنالیز كواریانس چند متغیره و من ویتنی انجام شد. میزان p كمتر از 05/0 معنی دار در نظر گرفته شد. یافته ‌ها: بر اساس آزمون آنالیز كواریانس چند متغیره، بین سطح سرمی و ادراری كورتیزول در دو گروه مبتلا به دیابت بارداری و باردار سالم تفاوت معنی داری وجود داشت (001/0>p). در بررسی سطح زیر منحنی راك برای كورتیزول سرم 855/0 و برای كورتیزول ادرار 866/0 به ‏دست آمد و جهت تشخیص دیابت بارداری، حساسیت كورتیزول سرم 5/79% و ویژگی آن 9/82% و حساسیت كورتیزول ادرار 6/84% و ویژگی آن 2/90% به دست آمد. نتیجه‏گیری: سطح سرمی و ادراری كورتیزول در زنان مبتلا به دیابت بارداری در مقایسه با زنان باردار سالم به طور معنی داری بیشتر است. شاید در آینده بتوان از این معیارها به عنوان معیار شناسایی دیابت بارداری استفاده كرد. سطح كورتیزول ادراری با حساسیت و ویژگی بالاتر و روش غیر تهاجمی ‏تر نسبت به كورتیزول سرم ارجح ‏تر است.

Introduction: Gestational diabetes is defined as carbohydrate intolerance with different severity which is first diagnosed or occurred during pregnancy. Pregnancy as a stressful situation increases the secretion of cortisol. Therefore, considering the relation between cortisol hormone and gestational diabetes, this study was performed with the aim to evaluate and compare serum and urinary cortisol levels in healthy pregnant women and women with gestational diabetes. Methods: This cross-sectional study was performed on 42 women with Gestational Diabetes Mellitus and 42 healthy pregnant women who had referred to Kermanshah diabetic center in 2013. In 24th gestational weeks, 24-h urine sample and no fasting blood sample were provided to assess cortisol level. Data was analyzed using SPSS software (version 16) and statistical tests of independent-t, Pearson correlation, multivariate covariance analysis, and Mann-Whitney. PResults: According to multivariate analysis of covariance analysis, there was significant difference between serum and urinary cortisol levels in two groups of healthy pregnant women and women with gestational diabetes (P<0.001). In the evaluation of under the ROC curve, 0.855 was obtained for serum cortisol and 0.866 for urinary cortisol, and to diagnose the gestational diabetes, sensitivity and specificity of serum cortisol were obtained 79.5% and 82.9%, and sensitivity and specificity of urine cortisol 84.6 % and 90.2%, respectively. Conclusion: Serum and urinary cortisol levels is significantly higher in women with gestational diabetes compared to healthy pregnant women. Perhaps with performing studies, these criteria can be used as a criterion to diagnose gestational diabetes. Urinary cortisol level with higher sensitivity and specificity and more non-invasive method is preferred to serum cortisol test.