امكان استفاده از نهاد وقف در تجاري‌سازي دانش و فناوري و الگوي پيشنهادي آن

Possibility of Using Waqf in Commercialization of Knowledge and Technology and A Proposal Model

سنت حسنه وقف پشتوانه اقتصادي اهداف بلند انساني است. هر چند در گذشته ميان نهاد وقف و دانش و فناوري در قالب‌هايي مانند وقف مدارس علمي پيوند عميقي وجود داشت، اما امروز مي‌توان يكي از جلوه‌هاي برقراري تناسب ميان اهداف وقف با پيشرفت‌هاي علمي روز را در استفاده از وقف در جهت تجاري‌سازي دانش و فناوري معرفي نمود، به اين معنا كه واقف براي استفاده از عين موقوفه را در مسير تجاري‌سازي دانش و فناوري تعيين كند و از اين ظرفيت بالقوه براي رشد و تعالي جامعه و كمك به توسعه اقتصادي از طريق فراهم آوردن بسترهاي تبديل دانش به كالاي مورد نياز جامعه گام برداشت. چنين وقفي به‌طور كلي و در صورت عدم نقض ساير مسايلي كه رعايت آن در شرع و قانون الزامي مي‌باشد منافاتي با هيچ‌يك از شرايط اساسي صحت وقف در فقه شيعه و حقوق ايران ندارد. علاوه بر اين، اين وقف به‌دليل تنوع صورت‌هايي كه براي آن متصور است و آثار متعدد اقتصادي و اجتماعي كه دارد مي‌تواند سلايق خيرين متعددي را تامين نموده و با فرهنگ‌سازي و ارايه الگويي جامع آنها را به امر وقف در جهت تجاري‌سازي تشويق كند و با شرايط ويژه‌اي كه از آن برخوردار است زمينه جديدي را در جهت احياي سنت حسنه وقف و در پي آن تحقق تعاون اجتماعي و عدالت اجتماعي فراهم آورد.

Waqf is one of the charritable acts in Islamic law. According to Islamic jurisprudence rules, it is possible to land owner that endow his prpperty with intention and purpose of commercialization from knowledge and technology; as in the past people used waqf for advancing and progressing knowledge with different ways and forms of waqf. Using waqf in commercialization of knowledge and technology has very affirmative and positive effects in economy and advancement of knowledge in society. Social cooperation and social justice are it’s results. We must try to culturalize this kind of waqf by informing the public and encouraging well-whishers.