بررسي اثر جايگزيني قند گياه استويا (Stevia rebaudiana) با ساكارز بر روي خصوصيات فيزيكوشيميايي، ريولوژيكي و حسي شربت رژيمي زعفران

Effect of Stevia (Stevia rebaudiana) as a Substitute for Sugar on Physicochemical, Rheological and Sensory Properties of Dietary Saffron Syrup

امروزه توليد و استفاده از مواد غذايي و نوشيدني هاي رژيمي و فراسودمند رو به فزوني گذاشته است.با توجه به اينكه كربوهيدراتها يكي از مهمترين منابع افزايش دهنده كالري مي باشند، بسياري از توجهات در صنعت غذا به كاهش استفاده از اين منبع مهم و جايگزيني آن با شيرين كننده هاي بدون كالري يا كم كالري معطوف گرديده است. با توجه به اينكه، شيرين كننده هاي طبيعي و سنتزي بسياري براي جايگزيني ساكارز در مواد غذايي استفاده مي شود، اثرات شيرين كننده هاي مصنوعي و جايگزين بر روي ويژگيهاي محصول نهايي قابل توجه مي باشد.استويا يك شيرين كننده گياهي مناسب است كه در بسياري از مواد غذايي رژيمي به عنوان جايگزين شكر مورد استفاده قرار مي گيرد. در تحقيق پيش رو اثر مصرف قند استويا در جايگزيني با ساكارز در تهيه نوشيدني زعفراني به عنوان يك نوشيدني فراسودمند بررسي شده است. بر اين اساس در تهيه شربت زعفراني 5 تيمار 100%، 75%، 50%، 25%، 0% از قند استويا جايگزين ساكارزگرديد. سپس خصوصيات فيزيكوشيميايي، ريولوژيكي و حسي آن بررسي شد. بر اساس نتايج حاصله، با افزايش استويا ميزان بريكس، دانسيته، ويسكوزيته و pH شربتها كاهش يافت وهمچنين از نظر حسي نيزبا افزايش قند استويا امتياز كمتري كسب گرديد. بهترين تيمار در بين تمامي تيمارها، نمونه حاوي 25% استويا و 75% ساكارز مي باشد كه در مقايسه با ديگر نمونه ها از نظر خصوصيات حسي از پذيرش بالاتري برخوردار بود واز لحاظ خصوصيات فيزيكوشيميايي مشابهت بيشتري با نمونه شاهد داشت.

In recent years production and usage of functional food and drinks is one of the public and scientist’s interest. Since carbohydrates have been recognizedas the major calorie source in many food baskets, most attention has been focused on substitution of sucrose with non-caloric sweeteners. Although both natural and synthetic sweeteners have been used in the formulation of food stuffs, deep concern is raised regarding safety aspects of synthetic ones. Stevia is a natural suitable sweetener that is currently being used as a substitute for sugar in many dietary and functional foods and drinks. In the present study the effect of using stevia sugar as a replacement for sucrose in the preparation of saffron beverages was investigated. Accordingly, saffron syrup was prepared with 5 treatments in which100%, 75%, 50%, 25% and 0% of stevia sugar replaced sucrose. Then, the physicochemical, rheological and sensory properties of saffron functional syrup were investigated. The results indicated that by increasing stevia brix level, density and viscosity increased but the syrups’ pH decreases. The best treatment was the sample containing 25% steviaand 75% sucrose that compared to other samples regarding sensory characteristics had a higher acceptance by consumer and regarding physicochemical and rheological characteristics more similar to the control sample.