سازگاري برخي ارقام زيتون درشرايط آب و هوايي طارم و سرپل ذهاب

Adaptability of some Olive Cultivars in Taroum and Sarpole Zehab Environmental Conditions

به منظور بررسي سازگاري ارقام تجاري زيتون يوناني، آزمايشي با شش رقم (كنسرواليا، تياكي، چالكيديكيس، مگارون، اكروماناكو و پاتريني) در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي در كلكسيون باغ زيتون ايستگاه تحقيقات زيتون دالاهو سرپل ذهاب و ايستگاه تحقيقات زيتون طارم زنجان از سال 1386 لغايت 1390 به اجرا درآمد. درختان زيتون با فاصله 6×6 متر در فروردين 1385 كاشته شده بودند. صفات رويشي و زايشي مختلفي روي درختان اين ارقام اندازه‌گيري شد. نتايج تجزيه واريانس صفات نشان داد كه ارتفاع، قطر تاج و سطح مقطع تنه درختان ارقام زيتون در هر دو منطقه داراي تفاوت معني‌دار در سطح احتمال 1% بودند. تعداد گل‌آذين در شاخه، تعداد گل در گل‌آذين، درصد گل كامل، درصد نهايي تشكيل ميوه و وزن ميوه ارقام نيز در شرايط آب و هوايي سرپل‌ذهاب و طارم زنجان تفاوت معني‌دار در سطح احتمال 1% داشتند. وزن ميوه در شرايط سرپل ذهاب از 96/0 (رقم تياكي) تا 79/5 گرم (رقم كنسرواليا) و در شرايط طارم زنجان از 81/1 (رقم تياكي) تا 7/10 گرم (رقم چالكيديكيس) متفاوت بود. عملكرد ميوه در درخت در ارقام تفاوت معني‌دار داشت و در شرايط طارم عملكرد كليه ارقام بالاتر از سرپل ذهاب بود. درصد روغن در ماده خشك در شرايط سرپل ذهاب در ارقام كنسرواليا و چالكيديكيس بالاتر از 35 درصد بود، درحالي‌كه در شرايط طارم زنجان درصد روغن كليه ارقام بيش از 48 درصد بود. به طوركلي ارقام در شرايط طارم سازگاري بهتري نسبت به سرپل ذهاب نشان دادند. ارقام چالكيديكيس و تياكي به ترتيب براي مصارف دو گانه و روغن در شرايط طارم مناسب‌تر بودند.

In order to evaluate adaptation of six Greek olive cultivars (Conservolia, Thiaki, Chalkidikis, Megaron, Agouromanako and Patrini), an experiment was conducted in a randomized complete block design in Dallaho and Taroum Olive Research Stations during 2006-2010. Trees were planted with a 6×6m distance in 2005. Vegetative and reproductive traits of olive trees were measured. Variance analysis results for different characteristics showed that tree height, canopy diameter and trunk cross sectional area differed significantly at 1% probability level in both locations. Inflorescence number per shoot, flower number per inflorescence, perfect flower percent and final fruit set also differed significantly under Sarpole Zehab and Tarrom environmental conditions. Fruit weight was between 0.99 (for Thiaki) to 5.7 g (for Conservolia) in Sarpole Zehab and 1.81 (for Thiaki) to 10.7 g (for Chalkidikis) in Taroum. Differences among cultivars for fruit yield were significant, so that fruit yield of all cultivars was higher at Taroum compared to Sarpole Zehab. Oil percent in dry matter was higher than 35% only in consevalia and Chalkidikis cultivars in Sarpole Zehab while it was higher than 48% for all cultivars in Taroum. In general, all cultivars showed better performance in Taroum condition compared to Sarpole Zehab. Chalkidikis and Thiaki were suitable cultivars for dual and oil production, respectively in Taroum.