ازدياد درون شيشه‌اي تعدادي از پايه‌هاي اميدبخش حاصل از تلاقي‌هاي بين گونه‌اي هسته‌داران

In- Vitro Propagation of some Promising Rootstocks from Interspecific Crosses of Stone Fruits

به منظور گسترش و توسعه استفاده از پايه‌هاي رويشي در درختان ميوه هسته‌دار، در اين پژوهش سه ژنوتيپ اميد‌بخش شامل دو ژنوتيپ حاصل تلاقي زردآلو وگوجه (Hs519 و Hs303) و يك ژنوتيپ حاصل تلاقي گوجه و بادام (Hs725) با هدف ريزازديادي درون شيشه‌اي بررسي شدند. ريزنمونه‌هاي جوانه انتهايي و جوانه‌هاي جانبي دورگ‌هاي مورد مطالعه، گندزدايي و در شرايط درون شيشه‌اي، در محيط‌هاي كشت MS تغيير يافته، WPM، Knop و QL با تركيبي از 6/0 ميلي‌گرم در ليتر BAP و 01/0 ميلي‌گرم در ليتر NAA قرار گرفتند. نتايج حاصل از نوع محيط كشت نشان داد كه در هر سه پايه رويشي مورد مطالعه، محيط كشت MS تغيير يافته از نظر كمي و كيفي بهترين نتيجه را داشت، لذا تيمار تركيب تنظيم‌كننده‌هاي رشد، در محيط كشت MS ارزيابي قرار گرفت. مقادير 6/0 ميلي‌گرم در ليتر BAP و 01/0 ميلي‌گرم در ليتر NAA اقتصادي‌ترين تركيب تنظيم‌كننده‌هاي رشد بود كه مناسب‌ترين تعداد و طول گياهچه را توليد كرد. اختلاف معني‌داري در پرآوري پايه‌هاي مورد مطالعه مشاهده نشد. پايه‌هاي رويشي Hs725 و Hs519 به ترتيب گياهچه‌هايي با ميانگين طول 092/3 و 037/3 سانتي‌متر توليد كردند. پايه Hs519 در محيط كشت‌هاي حاوي غلظت‌هاي بالاتر BAP و NAA توليد پينه كرد و پايه Hs725 در اين محيط‌هاي كشت شيشه‌اي شد. مطلوب‌ترين تعداد ريشه و درصد ريشه‌زايي به ترتيب با ميانگين‌هاي هفت عدد و 63 درصد در پايه Hs725 و بيشترين طول ريشه با ميانگين 33/9 سانتي‌متر در پايه Hs303 در محيط حاوي IBA با غلظت يك ميلي‌گرم در ليتر حاصل شد. به طور كلي غلظت‌هاي كم‌تر تنظيم كننده‌هاي رشد پرآوري مطلوب‌تر اين پايه‌هاي اميدبخش را به دنبال داشت.

In this study propagation of three promising genotypes of stone fruit hybrids including two genotypes of apricot and plum hybrids (Hs519 and Hs303) and one genotype of plum and almond hybrid (Hs725) were evaluated via in vitro method. Explants of apical and lateral buds of rootstocks were disinfected and placed in modified MS, WPM and Knop media with combinations of 0.6 mgl-1 BAP and 0.01 mgl-1 NAA. The results showed that modified MS medium was qualitatively the best medium for all rootstocks, thus different concentrations of plant growth regulators combinations were evaluated in the modified MS medium. 0.6 mgl-1 BAP and 0.01 mgl-1 NAA was the most economical combination of plant growth regulators that produced the highest appropriate number and length of micro-cuttings. There was no significant difference between hybrids in proliferation. Hs725 and Hs519 produced micro-cuttings with a mean of 3.092 and 3.037cm, respectively. Hs519 produced callus in media with higher concentrations of NAA and BAP, and Hs725 showed vitrification in similar media. Optimal rooting number (seven) and rooting percentage (63%) were obtained in Hs725 in media culture containing 1 mgl-1 IBA. In this media culture, the highest root length of 9.33 cm was obtained in Hs725. In general, less concentrations of these plant growth regulators led to better proliferation of these promising rootstocks