بررسي تاثير مكانيسم شرمنده سازي در روابط والدين و فرزندان و نقش بازدارنده آن در گرايش به رفتارهاي انحرافي در جوانان (بر اساس الگوي تيوريكي شرمنده سازي بريتويت)

A Study on the Effect of Embarrassing Mechanism in Parents-Children Relationship and its Role in Deviational Behavior in the Youth (Based on Theoretical Model of Braithwaite)

كجروي اخلاقي و بزهكاري در زندگي نوجوان به يك صورت تجلي نمي كند و معاني و مفاهيم متفاوتي دارد كه انواع و علل مختلف آن را مي توان برشمرد. تنها نوجوانان بزهكار يا كجرفتار نيستند كه جامعه را به فكر و انديشه و كوشش مداوم در جهت سازگاري مجدد آنها با جامعه وا داشته، بلكه بسياري از نوجوانان هستند كه هنوز جرمي مرتكب نشده اند ولي در خطر انحراف اخلاقي قرار دارند. حمايت از اين نوجوانان و پيشگيري از سقوط آنها مورد توجه مي باشد. در اين بررسي سعي برآن بوده كه تاثير ساز و كار شرمنده سازي در روابط والدين و فرزندان و نقش بازدارنده ي آن در بروز رفتارهاي انحرافي نوجوانان بررسي شود. با بررسي آرا صاحبنظران مختلف حوزه جامعه شناسي انحرافات، در نهايت دو نظريه اعم از نظريه پيونداجتماعي هيرشي و فعاليت هاي شرمنده سازي جهت تبيين فرضيات انتخاب شد. به عقيده هيرشي اگر فرد داراي سطح بالايي از تعلق به والدين باشد و يا هنجارها در فرد به خوبي دروني شده باشد، در رابطه با ديگران خاص حس شرمساري ايجاد مي شود و اين حس شرمساري، فرد را از ارتكاب به جرم باز خواهدداشت. اطلاعات اين پژوهش با استفاده از روش پيمايش و توزيع پرسشنامه در بين 375 نفر از دانشجويان بدست آمد. پس از جمع آوري داده ها براي تعيين روايي سوالات از ضريب آلفاي كرونباخ استفاده شد و همچنين از آمارتوصيفي و استنباطي ا عم از ضريب همبستگي پيرسون، آزمونT-test براي سنجش فرضيات و براي پيش بيني تاثير متغيرهاي مستقل بر روي متغير وابسته (بزهكاري) تحليل رگرسيون چندمتغيره با روش Enter مورد استفاده قرار گرفته است. نتايج حاصل از آزمون ها نشان داد كه همبستگي معنادار و معكوس بين مشغوليت شرمنده سازي و بزهكاري وجود دارد. يعني هرچه ميزان اين متغير بالا رود ميزان بزهكاري پايين مي آيد. همچنين ميانگين بزهكاري در شيوه فعاليت شرمنده سازي بازدارنده و تقويت كننده و نوع فعاليت شرمنده سازي (رسمي و غيررسمي) تفاوت معناداري با يكديگر ندارد و از نظر ميزان با يكديگر برابرند. رابطه بين دو متغير دلبستگي و فعاليت هاي شرمنده سازي نشان داد كه ميان اين دو متغير و بزهكاري رابطه معناداري وجود ندارد و فرض ما در مورد اين دو متغير رد مي شود.

Moral deviation and delinquency in the youth life do not appear in one form and have different and diverse meanings and concepts. Not only criminal or guilty youth are the ones who propel the society to continuous thinking and planning and trying for their readjustment to the society, but also there are many youths who have not done any guilt but are exposed to the danger of moral deviation. Supporting of these youths and preventing from their fall are considered. In this investigation it was tried to investigate the effect of consequence of making ashamed in parents and children`s relationships and its preventing role in appearing of the deviational behaviors of youths. For this purpose, the ideas of Braithwaite and Hirshi have been used about the social connection. The sense of belonging and dependency to the family and/ or parents is one of the most important elements in Hirshi`s theory of social connection, in his opinion, if a person has a high level of belonging to parents and/or the norms have been well inner in the person, in relationship with especial others, the sense of shame would be made and this sense of shame will prevent the person from doing of the guilt. The statistical population of this research was 13-19 years girl and boy youths of Babol city which has been investigated by the method of systematic random sampling of 400 samples by using of questionnaire. For analysis of the data, Pearson correlation coefficient, T-test and multivariate regression were used. Finally, the results of the research show a meaningful and reverse relationship between the embarrassing