تاثير آموزش مقابله با استرس براسترس ادراك شده و سبك مقابله با استرس در دانشجويان پزشكي

The impact of stress management training on the copping style and perceived stress in medical students

چكيده مقدمه: دانشجويان پزشكي عوامل تنش‌زاي وسيعي را تجربه ميكنند كه بالقوه تاثيرات وخيمي در عملكرد تحصيلي دانشجويان اعمال خواهد كرد. به تبع نوع رشته تحصيلي اين عوامل تنش زا در موارد متعددي قابل تغيير نبوده بلكه لازم است توانمندي دانشجويان در مقابله با استرسورها ارتقا يابد. در اين پژوهش تلاش شده كه اثر بخشي آموزش مهارت مقابله با استرس (بعنوان بخشي از كوريكولوم آموزشي مهارتهاي زندگي در دانشگاه علوم پزشكي كردستان) بر ميزان استرس ادراك شده و سبك مقابله با استرس در دانشجويان و همچنين ماندگاري تاثير آموزش مورد ارزيابي قرار بگيرد. مواد و روش ها: مطالعه نيمه تجربي از نوع قبل و بعد و حجم نمونه 35 نفر و شامل تمام دانشجويان ترم دوم پزشكي بود. نمونه‌گيري به روش سرشماري انجام شد. آموزش مقابله با استرس طي چهار جلسه دو ساعته (طي چهار هفته متوالي) ارايه شد. ارزيابي توسط پرسشنامه استرس ادراك شده (14 ماده اي) PSS-14 و پرسشنامه مقابله با شرايط پراسترس، فرم كوتاه (CISS_21) در چهار مقطع قبل و بلافاصله بعد از اتمام كلاس‌ها، سه و شش ماه بعد از مداخله انجام شد. داده‌ها وارد نرم افزار آماريSPSS -17 شده و با استفاده از آزمون هاي تي زوج و آناليز واريانس يك طرفه و تست تعقيبي توكي تحليل آماري شد. يافته ها: ميانگين استرس ادراك شده دانشجويان قبل از آموزش 42/33 بوده ولي اين ميزان پس از يك ماه به 70/32، پس از سه ماه به 50/31 و در ماه ششم پس از آموزش به 22/29 كاهش يافت. البته اين تغييرات تنها بين مرحله قبل از آموزش و شش ماه پس از آموزش معني دار بود (012/0=P). سبك غالب مقابله با استرس در تمام مراحل مسيله مدار بود وليكن تغييرات انواع سبك ها در مراحل مختلف معني دار نبود. بحث و نتيجه گيري: در اين مطالعه كاهش ميزان استرس ادراك شده دانشجويان را ميتوان به آموزش نسبت داد ولي نقش عوامل مداخله گر را نيز بايد در نظر داشت. عدم تغيير سبك هاي مقابله اي پس از آموزش در دانشجويان مي تواند مرتبط به كوتاهي دوره آموزش ونقص محتواي آموزش باشد.بنظر ميرسد عوامل ديگري از قبيل مقطع تحصيلي دانشجويان و اجباري بودن آموزش نيز در نتايج فوق دخيل باشد. لذا پس از مطالعات بيشتر، تغيير در كوريكولوم آموزشي مهارتهاي زندگي در دانشگاه علوم پزشكي كردستان ضروري ميباشد. كلمات كليدي: دانشجوي پزشكي، مهارتهاي زندگي، مقابله با استرس، استرس ادراك شده، سبك مقابله با استرس.

ABSTRACT Background and Aim: Medical students experience a high level of stress, with potential adverse consequences on their academic performance. Stressors cannot be modified in numerous cases but studentsʹ abilities to cope with stressors should be upgraded. In this study, we investigated the effect of stress management training (As part of the Life Skills Curriculum in Kurdistan University of Medical Sciences) on perceived stress, coping style in medical college students and also persistence of the effect of training. Material and method: This was a quasi-experimental study (before and after). The sample size was 35 medical students and included all of the second semester medical students. Sampling method was census. Stress management training included four two-hour sessions for four consecutive weeks. Assessment was carried out by use of Perceived Stress Scale (PSS-14) and Coping Inventory for Stressful Situations (CISS-21) in four steps (before, immediately, 3 and 6 months after classes). Collected data were entered into SPSS17 software and analyzed by paired t-tests., ANOVA and Tukey post hoc test. Result: Before training, the mean value for perceived stress among students was 33.42 which decreased to 32.70, 31.50 and 29.22, after one, three and six months after training, respectively. We found significant differences in perceived stress only between the stages conducted before training and six months after training. (P-Value: 0.012). The dominant style of copping with stress in all periods was that of problem oriented but changes in a variety of styles in different periods were not significant. Conclusion: In this study, reduced perceived stress can be related to the training, but the role of confounding factors should be kept in mind. Lack of change in the students´ coping style after training can be attributed to short-term training and defective contents of the training. It seems that other factors such as students’ level of education and compulsory training can interfere with the results of this study. Therefore, further studies are required to carry out alterations in the life skill curriculum in Kurdistan University of medical sciences. Key word: Medical student, life skills, Stress management, Perceived stress, Copping style with stress.