شيمي كاني‌هاي توده گرانيتوئيدي قلاي‌لان (جنوب‌غرب قروه، كردستان) و برآورد شاخص‌هاي فيزيكوشيميايي آن

Mineral chemistry of the granitoid Ghalilan body (SW-Qorveh, Kurdistan) and its estimates of physicochemical parameters

توده گرانيتوئيدی قلای‌لان در جنوب‌غرب قروه (كردستان) در پهنه سنندج-سيرجان واقع شده است. بر اساس مطالعات سنگ‌نگاری، اين توده از سه واحد سنگی شامل: ديوريت، گرانيتوئيد و گرانيت پورفيری تشكيل شده است. اين سنگ‌ها به طور عمده متشكل از: پلاژيوكلاز، آلكالی‌فلدسپار، كوارتز و آمفيبول است. برخی پلاژيوكلازها دارای منطقه‌بندی تركيبی و بافت راپاكيوی هستند. نتايج ريز پردازش الكترونی بيانگر آن است كه دامنه تركيب پلاژيوكلازها از 14 تا 50 درصد آنورتيت (كمترين مقدار در گرانيت‌ها) تا 4/41 تا 58 درصد آنورتيت (در ديوريت‌ها) در نوسان است. داده‌های تجزيه نقطه‌ای در مورد آمفيبول‌ها حكايت از برخورداری آنها از تركيب منيزيوهورنبلند دارد كه با سرشت I بودن ماگما سازگار است. به كارگيری دما-فشارسنج‌های مختلف (برای مثال: محتوای Al در هورنبلند و زوج پلاژيوكلاز-هورنبلند) بيانگر فشار حدود 1 تا 3/3 كيلوبار و دماي690 تا 804 درجه سانتيگراد برای اين توده نفوذی است. بازتاب اين تغييرات در رشد كانی‌هايی مانند: پلاژيوكلازهای درشت‌بلور در گرانيت پورفيری به طور كامل مشاهده می‌شود. به علاوه، حضور پلاژيوكلازهای منطقه‌بندی شده تأييدی بر وجود تغييرات H2O در زمان تبلور و جايگيری ماگما در عمق كمتر از 8 كيلومتری سطح زمين است. با توجه به تركيب هورنبلند مذاب سازنده توده نفوذی قلای‌لان از ميزان فوگاسيته اكسيژن بالايی برخوردار بوده كه ويژگی‌های كانی‌شناسی و نيز محيط تكتونيكی توده قلای‌لان (فرورانش در حاشيه فعال قاره‌ای) مؤيد اين موضوع هستند.

The Ghalilan granitoid pluton is located in SW- of Qorveh and in the Sanandaj-Sirjan zone. Based on petrographic studies, the body includes three rock units, composing of granitoid, porphyritic granite and diorite. These rocks are mainly composed of plagioclase, alkali-feldspar, quartz and amphibole. The composition of the studied plagioclase is An 14-50 (the minimum value in granite) to An 41.4-58 (the maximum value in diorite) and some samples display normal zoning and rapakivi texture. The results of electron microprobe analysis (EMPA) indicate the amphiboles studied are magnesio hornblende in composition implying I-type nature of magma. Application of different barometers and thermometers (e.g. Al-in-Hornblende, Plagioclase-Amphibole) exhibits a pressure of ~ 1 to 3.3 kbar and temperatures of 690-804°C for the intrusion. The reaction of these variations is reflected by the growth of minerals such as large zoned plagioclase crystals in the porphyrtic granites. In addition, the presence of the zoned plagioclase implies the PH2O variations at the time of crystallization and emplacement of the magma in the depth of ~8 km. The composition of hornblendes suggests their formation in high oxygen fugacity condition, which is in accordance with their mineralogical characteristics and tectonic setting of Ghalilan body (subduction in active continental margin).