بررسي اثر‎گذاري تغييرات ساختار سني جمعيت بر درآمد سرانه در ايران به تفكيك كانال‎هاي اثرگذاري

The Effects of Changes in Population Age Structure on Per Capita Income in Iran Considering Effective Channels

در بررسي عوامل موثر بر رشد اقتصادي و درآمد سرانه، يكي از عوامل مهم و اثرگذار كه كمتر به آن پرداخته شده، "ساختار سني جمعيت" است. در تحقيق حاضر به منظور بررسي تاثير تغييرات ساختار سني جمعيت بر درآمد سرانه در ايران، ابتدا با استفاده از ادبيات موضوعِ مربوطه، مهمترين كانال‎هاي اين اثرگذاري را مورد شناسايي قرار داده و سپس با توجه به ادبيات رشد نيوكلاسيك، به طراحي و استخراج يك مدل تجربي پرداختيم كه نشان‎دهنده رابطه متغيرهاي ساختار سني جمعيت با درآمد سرانه باشد. در مرحله بعد، اين مدل در سه تصريح جداگانه و به روش خودرگرسيون با وقفه‌هاي توزيعي براي دوره 89-1347 مورد آزمون تجربي قرار گرفت. نتايج برآورد مدل حاكي از كشش مثبت درآمد سرانه نسبت به عرضه نيروي كار (به عنوان كانال مستقيمِ اثرگذاريِ تغييرات ساختار سني جمعيت بر درآمد سرانه) مي‎باشد. همچنين بررسي اثرات تغيير در سهم جمعيت در گروه‌هاي سنيِ 3 گانه‎ از طريق كانال‌هاي غيرمستقيمِ اثرگذاري (كانال‌هاي پس‌انداز، سرمايه انساني و مخارج دولت)، حاكي از كشش مثبتِ درآمد سرانه نسبت به افزايش سهم جمعيت در گروه سنيِ 15 تا 64 سال و كشش منفيِ درآمد سرانه نسبت به افزايش سهم جمعيت در دو گروه سنيِ زير 15 سال و 65 سال و بالاتر از طريق كانال‌هاي فوق مي‌باشد.

On the factors affecting economic growth and per-capita income, the less attention has been paid to “population age structure”. We aim to investigate the effect of changes in population age structure on per capita income in Iran. To do this, we identify the most important effective channels according to review of literature. Then we design an empirical model that indicates the relationship between population age structure and per-capita income based on the neoclassical growth literature. In the next step we estimate and test the model in three specifications by Auto-Regressive Distributed Lags (ARDL) method during 1968-2010. The results indicate that the per capita income elasticity of labor supply (as the direct effectiveness channel of changes in population age structure on per capita income) is positive. In addition, indirect channels (which include savings, human capital and government spending) indicate that the per capita income elasticity with respect to an increase in share of population between the ages 15 to 64 is positive, and per capita income elasticity with respect to an increase in share of population below age 15 and above age 65 is negative.