تاثير تغيير كاربري و پوشش زمين بر جزيره‌ي گرمايي در منطقه‌ي شهري يزد با استفاده از داده هاي سنجش از دور

Effects of Changing Land Use and Land Cover on the Heat Island in Urban Area of Yazd Using Remote Sensing Data

ميكروكليماي پژوهش حاضر در منطقه اي به وسعت58،730 هكتار در محدوده ‌ي بخشي از شهرهاي يزد، اشكذر، زارچ، شاهديه و حميديا با به‌كارگيري فن سنجش از دور انجام شد. براي تحليل رابطه ي بين تغييرات كاربري و پوشش زمين بر جزيره‌ي گرمايي شهر، تصاوير چند زمانه‌ي لندست 4 و 7 سنجنده هاي TM و ETM+ گرفته شده در تاريخ 11 سپتامبر 1990 و 10جولاي 2002 استفاده شده است. نتايج طبقه‌بندي تصاوير و استخراج اطلاعات آماري هر كلاس كاربري نشان مي‌دهد كه شهر يزد در طي ّ سال‌هاي اخير رشد نسبتاً سريعي داشته و در نتيجه تغييرات چشمگيري در كاربري اراضي آن ايجاد شده است. گسترش فيزيكي شهر يزد از نظر محدوده‌ي ساختماني باعث كاهش 9/1درصد از سطح پوشش گياهي طيّ دوره‌ي 13 ساله (2002-1990) شده است. همزمان با افزايش مساحت نواحي ساختماني و كاهش پوشش گياهي، وسعت جزيره‌ي گرمايي مستقر بر روي مركز شهر افزايش يافته است. همچنين اين تحقيق نشان داد كه ويژگي هاي حرارتي سطح زمين و الگوهاي آن را مي توان از طريق نوع و كيفيت كاربري اراضي شناسايي كرد. نتايج بررسي رابطه ميان NDVI و دماي سطح زمين با استفاده از تحليل همبستگي و رگرسيون دو متغيّره بيان‌كننده‌ي تاثير پوشش گياهي در كاهش دما به علت وجود فرآيند تبخير و تعرق سطحي است.

Micro clima of the present study was performed in a region of 58,730 hectares within the cities of Yazd, Ashkzr, Zarch, Shahedyh and Hamydya by the use of Remote sensing techniques. To analyze the relationship between the land use/cover changes and heat island city of multi temporal Land sat images 4 and 7 of TM and ETM sensors related to the dates 11 September 1990 and 10 July 2002 were used. The results, through the classification of images and statistical information extracted from each class shows that the city of Yazd in recent years has had relatively fast growth, resulting in significant changes in land use that has been created. Physical expansion of Yazd city from the view point of construction building area, has caused the decrease of 1.9 percent during the vegetation period of 13 years (1990-2002). Simultaneously with the increase of construction building areas and reduction of vegetation cover ,the extent of heat island located on the downtown has increased. This study also showed that thermal characteristics of land surface and its patterns, can be found through the type and quality of land uses. Results of the relationship between NDVI and land surface temperature using correlation and regression analysis, expressing the effect of vegetation cover on reducing temperature due to the surface evaporation and transpiration .