پژوهشي فقهي در ماليّت و مالكيّت خبر در رسانه‌هاي جمعي و حقوق ناشي از آن

A Jurisprudential Research in Material Value and Ownership of News in Mass Media and the Rights Resulting from it

جا به‌جایی و گردش اطلاعات در سطح جامعه توسط پدیده‌ای به نام خبر صورت می‌پذیرد. این پدیده با نهادهای مختلف اجتماعی و نیز ابعاد مختلف زندگی مردم، مرتبط است. در نوشتار حاضر نگارندگان برآنند كه اولاً: پدیدۀ خبر صرف نظر از عملیاتی كه درجهت نشر و عرضۀ آن صورت می‌گیرد، دارای مالیّت است و ارزش اقتصادی آن زمینه‌ساز جریان احكام و قواعد مربوط به اموال در این حوزه می‎گردد. ثانیاً پدیدۀ خبر فراتر از مالیّت، برخوردار از ویژگی ملكیّت است كه رابطۀ اعتباری خاصی بین اشخاص و اشیاء است. ثبوت این ویژگی در مورد خبر، پای‌ بخش وسیعی از مقررات فقهی را به حوزۀ خبر و اطلاع‌رسانی می‌گشاید و در این میان، شناسایی و معرفی مالك خبر جایگاه با اهمیتی در توجّه به حقوق و تكالیف مالكانه به وی خواهدداشت. ثالثاً: پدیدۀ خبر پس از احراز مالیّت و ملكیّت آن، صلاحیت آن را می‎یابد كه موضوع عقود و قراردادهای معاوضی واقع شود و از این نظر وضعیت جدیدی مشتمل بر مناسبات و معاملات اقتصادی در مورد آن شكل می‌گیرد.

Information dissemination throughout the society is carried out by a phenomenon called news. This phenomenon is in relation to various social institutions as well as different aspects of people’s lives. In the present article, the writers believe that, firstly, the phenomenon of news, despite the operations carried out to disseminate and present it, has material value and that its economic value underlies the rulings and regulations related to properties in this field. Secondly, the phenomenon of news, beyond its material value, enjoys the feature of ownership, which is a specific credit relation between people and objects. Proving this feature of news would involve a great part of legal regulations in the field of news and dissemination of information. In this respect, identifying and introducing the owner of news will have an important status in paying attention to their rights and obligations entailed by ownership. Thirdly, the phenomenon of news, after confirmation of its material value and ownership, would be qualified to be the subject of exchange contracts, and accordingly, a new condition including economic relations and transactions about it would form.