سلطنت معنوي امام رضا (ع) تأملي در پيوند مفهومي ملكوت با سكينۀ قلبيه در حديث رضوي

Spiritual Sultanate of Imam al-Riḍā (A.S.) A Deliberation on the Conceptual Association between Divine Dominion and Calmness of the Heart in Ḥadīth of Imam al-Riḍā (A.S.)

"سلطنت معنوی " از تعابیری است كه قاضی سعید قمی در مورد امامت به كار برده است، این مفهوم با سلطۀ امام در عالم امر الهی یا همان ملكوت رابطۀ مستقیمی دارد. به همین دلیل عنوان "سلطان " در زیارت‌نامه‌ها و توسلات شیعی همانند "الولی المرشد " خطاب به امام هشتم (ع)، حكایت از جایگاه خاص آن حضرت (ع) برای هدایت و ارشاد اهل سلوك دارد. برای پی بردن به این جایگاه، روایتی از آن حضرت (ع) در تعریف سكینه مورد بررسی قرار گرفته است. مطابق این حدیث، صورت و وجهه ای الهی برای مؤمنان نمایان می‌شود. در این جستار ضمن شرح حدیث رضوی، شواهدی از مكاشفات اهل معرفت، ارائه شده است دالّ براینكه، یكی از كامل ترین صورت های سكینۀ قلبیه، چهره نورانی شمس الشموس ولایت امام علی بن موسی‌الرضا (ع) می باشد

“Spiritual Sultanate” is among the phrasings that Qāḍī Sa‘īd Qummī has used about Imamate. This concept has a direct relation with the Imam’s sovereignty in the world of Divine Commandment or malakūt (Divine Dominion). For this same reason the title “Sultan” in the Shī‘ī pilgrimage prayer books (ziyāratnāmas) and appeals (tawassuls), such as al-walī al-murshid addressing the Eighth Imam (A.S.), indicates the high position of that holy Imam (A.S.) for guidance of the spiritual wayfarers. In order to figure out this position, a tradition about calmness (sakīna) quoted from his holiness (A.S.) is studied in this article. According to this tradition, a Divine countenance and distinction would emerge for the faithful. In this research, while expounding ḥadīth of Imam al-Riḍā (A.S.), some evidences of the intuitions of the learned experts have been presented denoting that one of the most perfect forms of calmness of the heart is the luminous countenance of Shams al-Shumūs, the guardianship of Imam ‘Alī b. Mūsā al-Riḍā (A.S.).