محدوديت هاي بانك داري مشاركتي و لزوم تفكيك نهادي كاركرد تامين مالي در جهت اصلاح نظام بانك داري اسلامي

The Limitations of Corporate Banking and Necessity of an Institutionalized Separation of Financing Performance for Reforming of Islamic Banking System

تجربه اجراي نظام بانك داري اسلامي در بيش از سه دهه گذشته، بيانگر وجود محدوديت هاي ساختاري و نهادي براي نظام بانك داري اسلامي در جهت رسيدن به اهداف اوليه طراحان اين الگوست. وارد نشدن به عرصه بانك داري مشاركتي، تاكيد بيش از حد بر عقود مبادله اي، بالا رفتن حجم مطالبات معوق در نظام بانكي، كه به نوعي نشانگر نهادينه شدن رابطه داين و مديون بين بانك و دريافت كنندگان تسهيلات است، بخشي از نقدها و اشكالات وارد بر نحوه اجراي نظام بانك داري اسلامي است. در دهه هاي گذشته، رويكردهاي نويني همچون الگوي «بانك داري با ذخاير كامل» و الگوي «بانك داري محدود» به منظور اصلاح نظام بانك داري متعارف شكل گرفته است. بنا به فرضيه مقاله، كه به روش تحليلي بررسي شده، رويكردهاي مزبور با الگوي مطلوب نظام بانك داري اسلامي، كه تحقق نظام بانك داري مشاركتي واقعي است، نقاط مشتركي دارد. يافته هاي مقاله حاكي از امكان اصلاح الگوي «بانك داري بدون ربا»ي ايران با توجه به آموزه هاي «بانك داري با ذخيره كامل» و «الگوي بانك داري محدود» است.

The experience of the Islamic banking system for more than three decades indicates that there are structural and institutional limitations for Islamic banking system for achieving to the primary aims sought by the designers of this pattern. About donning corporate banking, putting heavy emphasis on reciprocative contracts, increases in the scale of delayed claims in banking system which represents the institutionalized relationship of creditor and indebted with the bank and the receivers of credits(facilities) are among the criticisms and deficiencies directed to the standard of performance of Islamic banking system. In the past decades, new approaches were developed, such as banking model with full storages and narrow (fractional) banking model for reformation of standard banking system. According to the proposition of this paper, the above approaches and eligible model of Islamic banking system which represents an achievement of real corporate banking system have common characteristics. The findings show that it is possible to reforming the model of interest free-banking in Iran, considering the banking doctrines with full storage and retail banking model.