بررسي درون زايي عرضه ي پول ايران (رويكرد آزمون مستقيم)

An Investigation into Iran Endogenety of Money Supply

تاثيرگذاري و كارايي سياست پولي در اقتصاد، وابسته به فرض درون زايي يا برون زايي عرضه ي پول است. حاكميت هر يك از فرض هاي برون زايي يا درون زايي پول، در كارايي، اثرگذاري و تنظيم سياست هاي پولي تاثير بسيار مهم دارد. در مورد حاكميت هر يك از دو شق فروض فوق، مطالعات زيادي و نظرات متفاوتي در مكاتب مختلف پولي وجود دارد. يك راه‌حل براي درك حاكميت هر يك از نظريات مختلف، آزمون تجربي نظريه در كشور مورد بررسي است. در اينجا نيز براي آزمون درون زايي بر اساس دو ديدگاه مهم ساختارگرايي و تطابق گرايي پساكينزي، برخلاف مطالعات گذشته، از روش آزمون مستقيم (روش 2sls) و آزمون سارگان با استفاده از داده هاي فصلي بين سال هاي 1375 تا 1391 استفاده شده است. نتايج حاكي است كه اولاً پول درون زا است و ثانياً در ارتباط با درون زايي پول، ديدگاه ساختارگرايان نسبت به ديدگاه تطابق گرايان، مطابقت بيشتري با ساختار اقتصادي ايران دارد. از اين‌رو سياست گذاران پولي، بايد تناسب سياست هاي پولي را با ماهيت درون زاي پول تطابق گرايان در نظر گيرند. تبديل هدف-گذاري از هدف گذاري پولي و رشد نقدينگي به هدف گذاري هاي تركيبي متناسب با شرايط درون زايي پول، يكي از اين تحولات متناسب با درونزايي پول است.

Effectiveness and efficiency of monetary policy in economics, first of all is related to assumption of exogeneity or endogeneity of monetary policy. Domain of these two assumptions affects Effectiveness, efficiency and regulation of monetary policy. There are so many studies and views about dominance of these two assumptions. Empirical test is a solution for understanding the dominance of different views in a given country. There have been some investigations to study endogeneity of Iran money supply, but here - unlike previous studies – the direct test and Sargan test according to seasonal data between1375-1391 based on two important views of structuralism and accommodationism has been used. The Results show that firstly, money is endogenous. Secondly, concerning the endogeneity of money, structuralismsʹ approach matches more to Iran economics than accommodationismsʹ view. Necessary of change in targeting; from monetary targeting and liquidity growth to targeting compatible to endogeneity conditions of money is of the other result of the study.