بررسي هوش هيجاني و همبستگي آن با برخي متغيرهاي جمعيت شناختي در پرستاران باليني شاغل در بيمارستان هاي آموزشي دانشگاه علوم پزشكي كردستان در سال 1389

Emotional intelligence and its correlation with some demographic variables in the clinical nurses working in Kurdistan University Hospitals in 2010

چكيده زمينه و هدف: از آنجا كه پرستاري نوعي كار هيجاني محسوب مي شود، لذا پرستاران بايستي توانايي تشخيص و مديريت هيجانات و احساسات خود و مدد جويان و برقراري ارتباطات اجتماعي مناسب و همدلانه را داشته باشند. اين توانايي ها بخشي از عوامل تشكيل دهنده‌ي هوش هيجاني هستند. اين مطالعه با هدف تعيين ميزان هوش هيجاني، مولفه ها و عوامل آن و نيز همبستگي آن با برخي متغيرهاي جمعيت شناختي در پرستاران شاغل در بيمارستان هاي وابسته به دانشگاه علوم پزشكي كردستان در سال1389 انجام گرديد. روش بررسي: نوع مطالعه توصيفي همبستگي بود كه با استفاده از روش سرشماري 344 پرستار وارد مطالعه گرديدند. اطلاعات مورد نياز از طريق آزمون معتبر و پاياي «هوش هيجاني بار-آن» جمع آوري و با نرم افزار SPSS تحليل گرديد. براي توصيف يافته ها از شاخص هاي ميانگين و انحراف معيار و براي تحليل داده ها از ضريب همبستگي اسپيرمن، آزمون تي و آناليز واريانس استفاده شد. يافته ها: 6/86 درصد از نمونه ها زن و 4/13 درصد مرد بودند. اكثريت پرستاران ( 8/77 درصد) از نظر هوش هيجاني در سطح خوب قرار داشتند. از پنج مولفه ي هوش هيجاني، مولفه‌ي بين فردي با ميانگين و انحراف معيار 50/12± 02/77% بالاترين امتياز را دارا بود. در بين عوامل پانزده گانه‌ي هوش هيجاني بيشترين امتياز به ترتيب مربوط به عوامل مسيوليت پذيري اجتماعي با ميانگين 14/14±16/82، همدلي 74/13±84/76 و روابط بين فردي 64/15±59/73 بود. هوش هيجاني با متغيرهاي جمعيت شناختي جنسيت، سابقه ي كار، وضعيت تاهل، دانشگاه محل تحصيل و مدرك تحصيلي همبستگي نداشت. نتيجه گيري: پرستاران مورد مطالعه از نظر هوش هيجاني در سطح خوبي بودند. هر چند كه آنها از هوشمندي هيجاني بالايي در عوامل همدلي، مسيوليت پذيري اجتماعي و روابط بين فردي برخوردار بودند ولي ارتقاي ساير مهارت هاي اين هوش از جمله حل مسيله، كنترل تكانش و تحمل فشار رواني به دليل اهميتي كه در حوزه مراقبت پرستاري دارند، ضروري است. برگزاري كلاس هاي آموزشي توسط متخصصين مربوطه براي ارتقاي اين مهارت ها توصيه مي گردد.

ABSTRACT Background and Aim: Nurses must be able to recognize and manage emotions and feelings of themselves and clients; also, they must have good empathic and communication skills. These capabilities are part of the constituent elements of emotional intelligence. The aim of this study was to determine the level of emotional intelligence, its components and its correlation with some demographic variables in nurses working in the hospitals of Kurdistan University of Medical Sciences in 2010. Material and Methods: This descriptive study included 344 nurses. Bar-On questionnaire was used to collect required information. Data were analyzed by use of SPSS-18 software. Results: 86.6% of the subjects were female and 13.4% were male. The majority of nurses (77.8%) had a good level of emotional intelligence. Of the five components of emotional intelligence, interpersonal component with a mean value and SD of 77.2% ± 12.5% had the highest score. Among the 15 factors related to emotional intelligence, social responsibility, empathy and interpersonal skills with mean values and SD score of 82.16%±14.14, 76.84%±13.74%, and 73.59%±15.64% had the highest score, respectively. Emotional intelligence had no correlation with demographic variables of gender, work background, marital status, university and university degree. Conclusion: The nurses had a good level of emotional intelligence in regard to empathy, social responsibility and interpersonal relationships, but improvement of other skills such as problem solving, control of impulsivity and toleration of psychological pressure are also important because of their importance in nursing care.