مكان يابي كتابخانه هاي عمومي شهر رشت با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافيايي (ساج)

Site Selection of Rasht Public Libraries Using Geographical Information Systems (GIS)

هدف: در اين تحقيق سعي بر آن شده است تا با در نظرگرفتن متغيرهاي موثر بر مكان استقرار كتابخانه‌هاي عمومي در شهر رشت و با كمك سيستم اطلاعات جغرافيايي (ساج)، چگونگي توزيع فضاي عمومي و برنامه ريزي مكان بهينه آن مورد بررسي قرار گيرد. روش: تحقيق حاضر از نوع كاربردي و روش اجراي آن توصيفي - تحليلي است كه بر اساس محدوده خدماتي مصوب شهرداري شهر رشت، در محيط سامانه اطلاعات جغرافيايي و بر اساس مدل AHP انجام گرفته است. يافته ها: نتايج تحقيق حاكي از آن است كه كتابخانه‌هاي عمومي شهر رشت متناسب با نياز مردم و به‌صورت مناسب توزيع نشده و اين شهر با كمبود كتابخانه هاي عمومي مواجه است و حتي منطقه 5 شهر رشت فاقد هر گونه كتابخانه در وضع موجود است. براي پيشنهاد مكان بهينه براي احداث كتابخانه ها، با تهيه چهارده لايه‌ اطلاعاتي مختلف و در محيط نرم افزار ARC GIS و تجزيه و تحليل آنها با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافيايي و كاربرد مدل تحليل سلسله‌مراتبي، 19 باب كتابخانه در سطح مناطق پنج‌گانه پيشنهاد شد. اصالت/ارزش: مقاله حاضر درصدد است تا با ارزيابي مكان استقرار كتابخانه هاي عمومي شهر رشت، ضمن بررسي ميزان انطباق وضعيت كتابخانه هاي عمومي اين شهر با معيارهاي مكان يابي، مكان هاي مستعدي براي ساخت كتابخانه هاي جديد پيشنهاد نمايد.

Purpose: This research is an attempt to examine the spatial distribution and physical placement of public libraries in Rasht through a descriptive-analytical method using GIS. Methodology: The work is an applied research with a descriptive-analysis approach which has been performed in GIS Software environment based on criteria taken from City hall services authorized by mayoralty of Rasht city. Findings: the research indicates that the public libraries in Rasht city are not distributed in accordance to the residents’ needs. Additionally, the Research approves the lack of enough libraries in Rasht city. Total population of Rasht equals 639957 peoples that per these population, only 12 libraries exist. Also, for giving useful recommendations for the place of libraries, fourteen information layers were prepared and analyzed by ARCGIS software, GIS Application, and AHP model to catch appropriate locations for building libraries in five different regions in Rasht city. Originality/Value: This work gets useful information to policy makers of Iran Public Libraries Foundation about Physical Distribution of public libraries of Rasht city and helps them to select better sites for establishing new libraries