ارزشگذاري اقتصادي تفرجگاه‌ها با استفاده از روش هزينه سفر منطقه اي (Z.T.C.M) (مطالعه موردي آبشار كوهرنگ استان چهارمحال و بختياري)

Economic Valuation of Promenades Using Zonal Travel Costs Method (Z.T.C.M) (Case study: Koohrang Waterfall of Chaharmahal and Bakhtiari Province)

زمينه و هدف: با توجه به تقاضاي روز افزون مردم به تفرجگاهها و مراكز تفريحي، تحليل‌هاي اقتصادي و اجتماعي و بررسي كامل خواسته‌هاي مردم جهت فراهم آوردن امكانات و تسهيلات لازم، امري ضروري است. روش بررسي: در اين تحقيق از روش هزينه سفر منطقه‌اي(Z.T.C.M)، جهت ارزشگذاري تفرجي آبشار كوهرنگ، استفاده گرديد. اين روش بر مبناي استفاده از نقشه، ديدگاه و خصوصيات اقتصادي-اجتماعي بازديدكنندگان ار تفرجگاه و نيز افزايش هزينه و مسافت دسترسي به منطقه مي‌باشد. نتايج: اطلاعات به دست آمده از پرسشنامه‌هاي پر شده توسط بازديدكنندگان، محاسبات آماري براساس پراكنش خواستگاه بازديدكنندگان و تخمين هزينه‌هاي سفر نشان داد كه ارزش تفرجگاهي آبشار كوهرنگ برابر با 156377600 است. ارزش هاي پولي به دست آمده براي اين تفرجگاه، به موقعيت برتر طبيعي و چشم‌اندازهاي زيباي پيرامون آن، نسبت داده شد. نتايج نشان داد كه متغيرهايي مانند سن، سطح سواد و مقدار درآمد ماهانه بازديدكنندگان داراي تاثير چشمگيري بر استفاده از تفرجگاهها داشتند. بررسي سطح درآمد ماهانه بازديدكنندگان نشان داد كه ميان اين متغير و تعداد روزهاي بازديد از تفرجگاه و نيز تمايل به پرداخت وروديه، همبستگي بالايي وجود داشت. نتايج همچنين نشان داد كه سطح تحصيلات نيز نقش مهمي در جذب گردشگران آبشار كوهرنگ داشت؛ چنانكه بيشترين تعداد بازديدكنندگان داراي تحصيلات دانشگاهي بودند. سطح سواد رابطه مستقيم با ميزان درآمد دارد؛ چنانكه با افزايش سطح تحصيلات، فرصت‌هاي فراغتي افراد نيز افزايش مي‌يابد. بررسي مطالعات انجام شده در برخي از تفرجگاه‌هاي كشور نشان مي‌دهد كه اين مناطق براي نوجوانان تا ميانسالان از جاذبه بيشتري برخوردارند اما نتايج ما نشان داد كه بيشترين تعداد بازديدكنندگان 25 درصد) در محدوده سني 34-30 سال قرار داشتند. نتايج حاصل از اين تحقيق، اطلاعات ارزشمندي را جهت دستيابي ارتقا سطح تفرجگاهي اين آبشار فراهم مي‌آورد.

Introduction: According to daily increasing request of people for promenades and recreational centers, social and economic analysis and full review of people requirements is a key factor in providing required facilities. Materials and Methods: In this study, Zonal Travel Costs Method (Z.T.C.M) was used for recreational valuation of Koohrang waterfall. This method is based on map, overview, social-economical characteristics of visitors of promenades and also increasing in cost and distant from region. Results: Obtained data from completed questionnaire by visitors, statistical calculations regarding to distribution of visitors and estimating travel costs showed that the recreational value of Koohrang waterfall is 156.377.600.000 Iranian Rials. Money making value depends on the best natural location and beautiful sights around it. Results showed that variables like age, education and amount of visitor’s income had significant impacts on use of promenades. Investigating amount of visitor’s income showed strong correlation between this variable and number of visited days of promenade and also their interest to pay entrance charges. It also showed that level of education has a key role in absorbing visitors for Koohrang waterfall as most of the visitors were university graduates. Level of advantage has direct relation with income, as relief times of people would increase by increasing level of education. Investigation of studying in some promenades of the country showed that there are more interest among teenagers and middle ages but our results showed most of the visitors (25%) were in the range of 30-34. Results provided some valuable information to graduate promenade level of Koohrang waterfall. Keywords: Koohrang waterfall