بررسي كمي و كيفي پسماندهاي روستايي استان هرمزگان و ارايه راهكار مديريتي

Qualitative and Quantitative Study of Rural Solid Waste of Hormozgan Province and Methods of Management

زمينه و هدف: مديريت پسماندهاي روستايي در سطح يك استان، به دليل پراكندگي مراكز توليد پسماند و همچنين تنوع تركيب پسماند توليدي از اهميت و پيچيدگي زيادي برخوردار است. هدف از اين تحقيق، بررسي مديريت پسماند جامد در روستاهاي استان هرمزگان و ارايه راهكارهاي مديريتي مي باشد. مواد و روش ها: 26 روستا از نقاط مختلف استان به عنوان روستاهاي نمونه انتخاب شدند. يك پرسشنامه براي مشخص شدن وضعيت موجود دفع پسماند در مناطق روستايي تهيه و بين هر يك از 26 دهياري روستاهاي نمونه تقسيم شد. به علاوه نمونه گيري از پسماندها به صورت 7 روز پي در پي، در چهار فصل سال انجام يافت. نتايج حاصل از آناليز فيزيكي و شيميايي و نيز پرسشنامه ها، به عنوان اطلاعات خام اوليه براي بررسي وضع موجود و نهايتاً ارايه راهكارهاي مناسب براي سيستم مديريت پسماند روستايي در استان هرمزگان استفاده شد. يافته ها: در روستاهاي نمونه نرخ توليد پسماندهاي خانگي حدود 3/617 گرم به ازاي هر نفر در روز مي باشد. در مجموع 360 واحد تجاري در روستاهاي نمونه استان وجود دارند كه مقدار كل زباله تجاري توليدي توسط آن ها 3816 كيلوگرم در روز است. همچنين ميانگين پسماند پزشكي حدود 8/8 كيلوگرم به ازاي هر واحد بهداشتي مي باشد. تركيب پسماند در روستاهاي نمونه عبارت است از: مواد فسادپذير 77/43، كاغذ و مقوا 72/9، پلاستيك 62/9، چوب 20/6، فلزات 44/10، شيشه 90/7، لاستيك 58/5 و منسوجات 79/6 درصد. بحث و نتيجه گيري: توصيه مي شود كه در برنامه پنج ساله اول، جداسازي از مبدا شامل پسماند خشك تفكيك پذير (پلاستيك، كاغذ و فلزات) و پسماندهاي تر انجام گردد و جداسازي از مبدا براي ساير تركيبات پسماند مثل چوب، لاستيك، شيشه و منسوجات در برنامه پنج ساله دوم اجرا شود. از نظر اقتصادي، زباله سوزي همراه با بازيافت انرژي، گزينه مناسبي براي دفع پسماند مناطق روستايي در استان هرمزگان نمي باشد. با توجه به سهم كم پسماند خشك، در دسترس بودن زمين مناسب و نيروي كار ارزان در مناطق روستايي، كمپوست با فن آوري ارزان براي اين مناطق توصيه مي شود.

Management of Solid waste goes back to ancient times. But modern and enlightened management of wastes began from 1930. Since 1995, , in Iran studies started on the ground of “Integrated Solid Waste Management Plan” and these studies finally led to the approval of “Waste Management Law” in 2004. Solid waste management in Hormozgan’s villages was the aim of this research. In this study, 26 villages, scattered all over the province, were selected. A questionnaire addressing the current status of solid waste disposal in rural area was developed. This questionnaire was administered to all 26 Dehyaries. Waste sampling was carried out for seven successive days in the middle of the four seasons. On each sampling day, 65 samples of 1 m3 volume were taken from specified homes in each of the 26 villages. Numbers obtained from questionnaires and physical and chemical analysis were used as data to study current situation and suggesting appropriate methods for solid waste management system in rural areas of Hormozgan province. Field studies showed that about 617.3 grams of residential solid waste per capita is generated in selected villages every day. There are 360 shops in chosen villages and total amount of commercial waste is about 3816 kg per day. The average amount of medical waste is about 8.8 kg per hygienic unit. Waste Composition in selected villages is: putrescible materials 43.77, paper and cardboard 9.72, plastics 9.62, wood 6.20, metal 10.44, glass 7.90, rubber and leather 5.58 and textile 6.79%. The main obstacle to recycling program is the unbiased collection of waste in rural area. It is recommended that for the first five year program, Source separation includes degradable matter and dry wastes (paper, plastics and metals). Source separation of other components such as wood, rubber, glass and textile can be carried out in the second five year program. From the economical point of view, incineration with energy recovery cannot be a good alternative for rural waste disposal in Hormozgan. Due to the low volume of 1- PhD. Faculty of Environment, University of Tehran 2- M.Sc. Faculty of Environmental Engineeruing, University of Tehran 3- PhD. Student, Faculty of Environmental Engineering, University of Tehran 4- Former PhD student of Environmental Sciences of Tehran University, Assistant Professor, Research centre of Environmental Pollutant, University of Shahid Beheshti,. J.Env.Sci,Tech J.Env. Sci. Tech., Vol 16, No.4, Winter 2015 209 degradable matter, land availability with low cost labor force in rural areas, low technology composting is recommended. The quantity of waste generated in each village is not sufficient to be managed separately, so a regional solid waste management must be defined to include adjacent villages. Collection of waste must be carried out by each Dehyari in each village. Waste recovery and disposal should be managed regionally.