بررسي آلودگي برنج هاي مصرفي وارداتي به مايكوتوكسين و قارچ هاي مولد آن در شهر زابل

The Mycotoxin contamination of the imported consumer rice and its producing fungi in Zabol

مقدمه: اثرات مضر مايكوتوكسين ها بر اندام هاي مختلف بدن انسان و حيوان شديد و زيان هاي اقتصادي ناشي از آن ها وسيع مي باشد. آلودگي غلات و به ويژه برنج به انواع مايكوتوكسين به عنوان مسيله اي مهم در حوزه بهداشت مواد غذايي و سلامت عمومي جامعه مطرح است. با عنايت به جايگاه ويژه برنج در سبد غذايي خانوارهاي ايراني و مصرف بالاي برنج و مشتقات آن ، تحقيق حاضر با هدف بررسي آلودگي برنج هاي وارداتي مصرفي شهرستان زابل از نظر آلودگي به مايكوتوكسين ها و قارچ هاي مولد آن انجام شد. روش كار: در اين پژوهش، تعداد 123 نمونه برنج به روش غيراحتمالي آسان جمع آوري و پس از اندازه گيري رطوبت دانه هاي آن ها، نمونه ها از نظر آلودگي قارچي مورد بررسي قرار گرفتند. در اين بررسي، چهار نوع مايكوتوكسين رايج برنج شامل: آفلاتوكسين ، اكراتوكسين، زيرالنون و داكسي نيوالنول با استفاده از روش HPLC اندازه گيري شدند. داده هاي به دست آمده با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزيه و تحليل آماري قرار گرفتند. يافته ها: ميانگين رطوبت دانه هاي برنج 53/0±59/11 بود. بررسي آزمايشگاهي نشان داد كه از 123 نمونه مورد آزمايش، تعداد 34 نمونه (6/27 درصد) داراي آلودگي عمقي با تهاجم قارچ به بافت برنج مي باشند. بيش ترين آلودگي به ترتيب مربوط به آسپرژيلوس نيجر (7 نمونه، 7/5 درصد)، آسپرژيلوس فلاووس (5 نمونه، 1/4 درصد) و پني سيليوم و كانديدا هركدام (4 نمونه، 3/3 درصد) بود. در هيچ كدام از نمونه ها، آلودگي مايكوتوكسيني بيش از ميزان مجاز مشاهده نشد. نتيجه گيري: يافته ها نشان داد كه با وجود آلودگي قارچي نمونه ها، آلودگي به مايكوتوكسين در همه نمونه ها صفر يا نزديك به صفر است. اين نتايج با گزارشات سازمان استاندارد كشور در خصوص آلودگي مايكوتوكسيني برنج هاي وارداتي مطابقت دارد.

Introduction: Introduction: Mycotoxins leave severe harmful effects on human beings’ and animals’ organs and huge economic damages. Different Mycotoxin contamination in cereals, especially in rice, is an important issue in the field of food hygiene and public health of the society. Due to the particular position of rice in the food basket of Iranian households and the high consumption of rice and its derivatives, the present study was conducted to examine the mycotoxin contamination of the imported consumer rice and its producing fungi in Zabol City. Materials and Methods: In this research, 123 rice samples were collected using a non-probability convenience sampling method. After measuring the moisture of the rice grains, the samples were examined with regard to fungal contamination. In this study, 4 common rice mycotoxins, including aflatoxin, ochratoxin, zearalenone and deoxynivalenol were examined with the HPLC method. The resulted data were statistically analyzed with the SPSS software. Results: The mean moisture of the rice grains was 11.59±0.53. Laboratory analysis showed that of the examined 123 samples, 34 (27.6%) had deep contamination with the fungal invasion of the tissues of rice. The highest contamination was related, respectively, to aspergillus niger (7 cases, 5.7%), aspergillus flavus (5 cases, 4.1%), and penicillium and candida (each 4 cases, 3.3%). Neither of the samples showed mycotoxin contamination over the allowable limit. Conclusion: The findings showed that despite the fungal contamination of the samples, mycotoxin contamination was null or close to null in all cases. This result was compatible with the reports of the country’s Standard Organization about the mycotoxin contamination of the imported rice.