قيام عشاير جنوب در اشعار و سروده‌هاي محلي (1343 – 1341)

South Tribes’ Uprising in Local Poems (1341-1343)

قيام مسلحانه و عمومي عشاير سرخي، قشقايي، بويراحمد و ممسني در سال‌هاي نخستين دهه 1340 شمسي با سركوب نيروهاي دولتي مواجه گشت. از جمله واكنش‌هاي عشاير به اقدامات سركوبگرانه حكومتي، مبارزه فرهنگي و انعكاس عواطف و احساسات خود در قالب سرودن اشعار بود كه در اين مقاله اين اشعار تحليل و تبيين شده‌اند. يافته‌ها، مبين آن است كه از آغاز قيام، برخي سرايندگان و شاعران محلي در مدح و منقبت مبارزان عشاير، حماسه سرايي كرده و برداشت عمومي را در باب چرايي و چگونگي قيام، وجوه مذهبي و ملي آن، و نيز اشخاص موثر و راهبر بيان داشتند. دو تن از شاعران، اشعار خويش را به زبان فارسي و بقيه به گويش محلي سروده‌اند. اين مقاله به روش تحقيق تاريخي و همچنين بررسي تاريخ در ادبيات به شيوه تحليل ادبي، اشعار و سروده‌هاي محلي درباره قيام عشاير جنوب را بررسي مي‌كند. واژگان كليدي: ايل سرخي، قشقايي، بويراحمد، حبيب الله شهبازي، ملاغلامحسين سياهپور جليل، عبدالله خان ضرغامپور، ناصر خان طاهري

In the early years of 1340s, armed and public uprising of Sorkhi, Qashqaee, Boyerahmad and Mamasani tribes was suppressed by the government. One means of reaction to such government measures included cultural campaign and reflection of emotions and passions in form of poems some of which are surveyed in the present study. Findings show that from the very beginning of the uprising, local poets and singers wrote and sung heroic verses in praise of tribesʹ warriors and expressed public concern about the why and how of the uprising, its religious and national aspects as well as its influential leaders and figures. Two of the poets sung their songs in Persian while others sung theirs in the local dialect. Through its application of the historical research methodology as well as a survey of history in literature by means of a literary analysis, the present article reads local poems of the uprising. Keywords: Sorkhi, Qasgqaee, and Boyerahmad tribes, Habib Allah Shahbazi, Mollah Gholam Hossein Siahpour Jalil, Abdolah Khan Zargham Pour, Naser Khan Taheri