سفر قهرمان مونث در سه فيلمنامه از بهرام بيضايي: مطالعه تطبيقي سه فيلم‏نامه سگ‌كشي، اشغال، و حقايق درباره ليلا دختر ادريس در چارچوب نظريه مورين مرداك

Heroine’s journey in the screenplays by Bahram Beizayi: A study of Sag-Koshi (Killing Dogs), Eshqâl (Invasion), and Haqâyeq dar bâreye Leylâ doxtare Edris within Maureen Murdock’s Framework

بهرام بيضايي را مي‏توان از دهه چهل تاكنون در زمره معدود نويسندگان صاحب‌سبكي منحصر به خود دانست كه نامش بيش از هر چيز با نمايشنامه و فيلمنامه پيوند خورده است. اين پژوهش در چارچوب نظري «الگوي سفر قهرمان مونث» مورين مرداك به بررسي سه فيلمنامه سگ‏كشي، اشغالل، و حقايق يرباره ليلا يختر ايريس مي‌پردازد. نظريه مرداك نگاهي نو به مدل جوزف كمبل براي سفر اسطوره‏اي قهرمان به شمار مي‏آيد كه در آن سفر قهرمان مونث شامل ده مرحله گسستن از دنياي زنانه، همذات‌پنداري با مردان، جاده آزمون‏ها، موفقيت خيالي، «نه!» گفتن زن قوي، تشرف و برخورد با الهه، ميل شديد به پيوند دوباره با هويت زنانه، علاج شكاف ميان مادر و دختر، يافتن مردِ درون، و وراي ثنويت است. پژوهش حاضر با بررسي سير رخدادها در سه فيلمنامه بيضايي و بهره‏گيري از جملات شخصيت‏ها به بررسي تطبيقي سير تحول شخصيتي زنان در اين آثار مي‏پردازد و نشان مي‏دهد كه امكان انطباق ساختاري اين سه اثر بر الگوي مذكور وجود دارد.

Bahram Beizayi can be regarded as one of the few contemporary Iranian writers with a specific style since 1960s. He is a person mostly recalled to be a director and playwright. However, a remarkable part of his activities which has not received the attention is his method of screen writing. It can be claimed that his screen plays have not yet been studied as well as his plays. The current research tries to study three screen plays of Beiza’i within the theoretical framework of Maureen Murdock named The Heroine`s Journey, which is a new approach to Joseph Campbell’s model of analyzing the characters as the mythical travelers. The three screenplays considered are Sag-Koshi (Killing Dogs), Eshqâl (Invasion), and Haqâyeq dar bâreye Leylâ doxtare Edris (Facts about Leila, Edris’s Daughter), and tries to show that Murdock’s model may be applicable to the heroines of these three screenplays.