رويكرد ديني نگارگري اصيل ايران به تصويرگري زنان

Religious approach of Iranian novel in painting female depiction

اين مقاله، پژوهشي درباره منظر نگارگران مسلمان ايران تا پيش از دوران صفوي با موضوع «تصوير زن» با رويكرد ديني و بر مبناي آيات و روايات اسلامي است. مقاله پيش رو در صدد است دريابد كه بازتاب‌ تصويري مميزات مطلوب زنان از منظر اسلام در مآثر اصيل نگارگري چگونه بوده است. با فرض آنكه اين بازتاب بر مبناي آيات قرآن كريم و رواياتي است كه خود نيز منبع الهام نگارگران برجسته آن دوران بوده است، ادبيات نظري اين مقاله برگرفته از متون ديني مذكور است و نگاره‌هاي منتخب نيز بر مبناي همين رويكرد تحليل شده است. تحليل اين آثار نشان مي‌دهد كه سيماي زن در شاهكارهاي اصيل نگارگري و آثار استادان شهير، پيش از آنكه به عوارض حاصل از نفوذ تاثيرات هنر مغرب زمين گرفتار آيد، مبين مقام و منزلتي از وجود زن است كه در تطابق با آموزه‌هاي قرآني و ديني بوده است. بر اين مبنا بود كه نگارگران مسلمان در آثار خود توانستند در‌عين‌حال كه زيبايي و لطف الهي را در سيماي زنان رقم مي‌زنند، آنان را در پوشيدگي و مستوري به نمايش درآورند و از حرمت آنان در تصويرگري، حتي خصوصي‌ترين مراودات نيز، پاسداري كنند. تدقيق در چگونگي بازتوليد تصويرگري خلاقانه از زنان با استناد به آثار اصيل هنر نگارگري را، كه مي‌تواند به برخي از پيچيدگي‌هاي اين موضوع در زمينه توليدات تصويري و رسانه‌اي جامعه امروز ايران كمك كند، مي‌توان جنبه نوآورانه اين مقاله دانست.

This article is a study on the religious approach of pre-Safavid Iranian Muslim miniaturists to female depiction based on Quranic verses and other religious narratives. This article is to find the way of visual reflecting female admired qualifications based on Islam view at original and novel miniatures. Assuming that mentioned visual reflection is based on Quranic and religious narratives or Hadiths which have been a source revelation for that era outstanding miniaturists, the theoretical literature of this paper is mentioned religious texts which have been analyzed based on this approach. The analysis of these works shows that image of female at original Persian miniature masterpiece and outstanding master works, before affecting by Western art effects, describing a position and stance for female existence which is compatible to religious and Quranic teachings. Based on this approach the Muslim miniaturists managed to depict divine mercy and beauty with coverdness in depicting women and protect the women sanctity even at depicting most private interactions of women. Scrutinizing at bushfully depicting women by referring to old and original miniature works which can help in managing the complexities of this issue in current Iranian media and visual productions is the contribution of this paper.