بررسي علل تلفات ماهيان قزل آلاي رنگين كمان پرورشي مزارع Cage Culture (پرورش در قفس) سد حسنلو استان آذربايجان غربي

Survey of rainbow trout mortality in cage culture farms in Hasanloo Dam, west Azerbaijan province

در اواخر خرداد ماه سال 1392 به دليل افزايش تلفات ناگهاني ماهيان به ظاهر سالم داخل قفس‌هاي پرورشي سد حسنلو اقدام به نمونه‌برداري تصادفي از ماهيان زنده در حال مرگ و ماهيان تلف شده گرديد. تعداد 40 قطعه ماهي (20 قطعه ماهي زنده و 20 قطعه ماهي تازه تلف شده) از مجموع دو قفس در حيطه وزني 300-200 گرم نمونه‌برداري گرديد. نمونه‌ها در كنار تكه‌هاي يخ به آزمايشگاه بخش خصوصي جهت آزمايش ارسال گرديد. برخي از پارامترهاي فيزيكوشيميايي آب سد حسنلو شامل نيتريت، نيترات، يون آمونيوم، مواد جامد محلول، درجه حرارت، اكسيژن محلول و pH اندازه‌گيري شد. جهت بررسي احتمال بيماري‌هاي باكتريايي، قارچي و انگلي از بافت‌هاي كبد، كليه، آبشش و پوست ماهيان قزل آلا نمونه تهيه گرديد. نتايج بررسي‌هاي مختلف گوياي شكوفايي جلبكي، كمبود اكسيژن، مشكلات اجرايي، انسداد چشمه تورها در اثر تجمع پلانكتون‌ها و مواد معلق بود. به دنبال افزايش شدت نور، افزايش سطح مواد مغذي، گرم شدن درجه حرارت آب و غالبيت ايستايي وضعيت هيدرولوژيكي آب، شكوفايي جلبكي در سد حسنلو صورت پذيرفته بود كه نه تنها باعث تخريب برانش‌ها بلكه سبب رقابت براي اكسيژن محلول در شب كه توسط برخي از گونه‌هاي فيتوپلانكتوني مصرف گرديده و در نهايت سبب هيپوكسي و مرگ ماهيان قزل آلا مزارع پرورشي شده بود. نتايج باكتري شناسي كشت‌هاي محيط‌هاي عمومي منفي بود و در كشت هاي قارچ‌شناسي در محيط PGYEA نشان از بروز خفيف عفونت‌هاي ثانويه قارچ‌هاي خانواده ساپرولگنيا بود. نتايج هيستوپاتولوژي كبد گويايي شيوع بيماري تغذيه‌اي سروييدوز كبد بود كه به دليل استفاده از جيره‌هاي غذايي غيراستاندارد حاوي سطوح بالاي كربوهيدرات مي‌باشد. در بررسي ضايعات آسيب‌شناسي آبشش علايمي از قبيل التهاب تيغه‌هاي آبششي و هم‌چنين هايپرپلازي ستيغ‌هاي آبششي قابل مشاهده بود. دليل اين رخداد مقدار بالاي آمونياك يونيزه شده در ميان تورهاي پرورشي به دليل سندرم مرگ و مير تابستانه بود.