رابطه بين سرمايه اجتماعي، رفتار شهروندي سازماني و رضايت شغلي در بين پرستاران

Relationships between social capital organizational citizenship behavior and job satisfaction among nursing staff

مقدمه: رضايت شغلي پرستاران همواره بدليل حساسيت‌هاي شغلي مساله مهمي بوده است. لذا، بررسي ارتباط آن با ساير متغير‌هاي مهم در رفتار سازماني مي‌تواند براي مديران پرستاري مهم باشد. هدف: هدف اصلي اين مطالعه بررسي ميزان و رابطه سرمايه اجتماعي، رفتار شهروندي سازماني و رضايت شغلي در بين پرستاران زن بيمارستان‌هاي آموزشي دانشگاه علوم پزشكي هرمزگان مي‌باشد. مواد و روش‌ها: اين پژوهش توصيفي تحليلي از نوع همبستگي است كه در سال 92-1391انجام شد. ابزار جمع آوري داده‌ها پرسشنامه‌هاي رفتار شهروندي پودوسكو (1998)، سرمايه اجتماعي ناهاپيت (2000) و رضايت شغلي JDI (Job Descriptive Index) بود. روايي آنها با استفاده از روايي صوري محتوي و پايايي آنها با محاسبه آزمون آلفا كرونباخ به ترتيب (82%،74% و 85%) به دست آمد. نمونه گيري به روش تصادفي طبقه‌ايي انجام و با استفاده از نرم افزار SSC حجم نمونه 382 پرستار زن تعيين شد. داده‌ها در نرم افزار SPSS16 وارد و با آزمون‌هاي پيرسون، t- student و آناليز واريانس (ANOVA) تجزيه و تحليل شدند. يافته‌ها: ميانگين رفتار شهروندي سازماني، سرمايه اجتماعي و رضايت شغلي پرستاران به ترتيب (20/3، 95/2 و20/2) از (5 نمره) بود. ميزان تحصيلات و محل كار پرستاران بر ميزان رفتار شهروندي سازماني، سرمايه اجتماعي و رضايت شغلي آنها تاثيرداشت (05/0 > P). بين رفتار شهروندي سازماني، سرمايه اجتماعي و رضايت شغلي رابطه معنا دار و مستقيمي وجود داشت (01/0 > P). نتيجه‌گيري: به علت وجود ارتباط مستقيم و معنادار بين اين سه مقوله، مديران پرستاري مي‌توانند با ارتقاي يكي از اين رفتار‌ها باعث بهبود رفتار ديگر در پرستاران شوند. ايجاد تيم‌هاي كاري، تصميم‌گيري‌هاي گروهي، نظر سنجي‌هاي مستمر و رعايت عدالت سازماني مي‌توانند همزمان باعث رشد اين سه عامل گردند.

Introduction: Usually, due to some job sensitivities; staff nurses’ job satisfaction is an important issue. So, assessment of its relationships with other organizational variables would be important for nursing managers. Aim: The main purpose of this study was assessment of rate and relationships between social capitals, organizational citizenship behavior and job satisfaction among female nurses in teaching hospitals of University of Medical Sciences Hormozgan. Method: This is a descriptive- analytical study that performed in 2013 by using Podsakoff’s (1998) citizenship behavior questionnaire, Nahapiet’s (2000) social capital questionnaire and Job Descriptive Index (JDI). Their face validity assessed and reliabilities of them according to Alpha Chronbach test were in order (0.82, 0.74 and 0.85). Sampling was done stratified randomly and by using SSC software sample size was identified (382) that female nurses selected only. Data in SPSS 16.0 and by using statistical tests; ANOVA, t-student and Pearson analyzed. Results: The mean of organizational citizenship behavior, social capital and job satisfaction among female nurses were 3.20, 2.95 and 2.20 accordingly. Nurses’ units and their educational levels had important impact on social capitals, organizational citizenship behavior and job satisfaction (P < 0.05). Between social capitals, organizational citizenship behavior and job satisfaction was a direct and significant relationship (P < 0.01). Conclusion: Due to significant correlation between these three issues, nurse managers could be improving one of them that resulted to promotion organizational nurses’ behaviors. Building team works, group decision makings, continuous surveys in staff views’ and notice to organizational justice would be growth of these three issues. Key words: nurse, social capital, organizational citizenship behavior, job satisfaction