بررسي سوره « عَبَس » از ديدگاه سبك شناسي گفتماني ميشل فوكو

چكيده نظريه سبك شناسي گفتماني در پي بررسي زيبايي هاي منحصر به فرد چينش كلام در متون برجسته و هنري است. سبك شناسي گفتماني، نگرشي است در باب رابطه محتواي متن با بيرون متن، كه مستقيما تحت نفوذ انديشه ميشل فوكو به وجود آمد. اين برخورد زبان شناختي، در متن هاي ادبي به مقولاتي فراتر از جمله، مانند: پيوستار معنايي، سبك نحوي جمله ها ، كنش گفتاري، بافت، نظم ساختارهاي خودِ متن و بسامد كنش ها و جمله ها مي پردازد. سبك نحوي جمله ها و كنش گفتاري سوره عبس، رابطه مستقيمي را با پيوستار معنايي و بافت موقعيتي برقرار كرده است؛ به گونه-اي كه با تغيير بافت موقعيتي، سبك نحوي جمله ها و كنش گفتاري آن نيز تغيير مي يابد و نكته ديگر، اينكه با تطبيق كنش ها و سبك نحوي جمله ها با بلاغت كلاسيك عربي در علم معاني كه توجه به اقتضاي حال را شرط اصلي بلاغت شمرده شده است، در يك راستا مي باشد و كنش هاي كلامي كاملا درست و به جا با مقتضاي حال به كار رفته اند. در اين جستار، مي توان به عوامل موثر محيطي در نازل شدن اين سوره و تاثير عوامل محيطي بر كنش هاي كلامي، پيوستار دستوري و معنايي به كار رفته در جملات را بهتر جويا شد و به درك صحيح تري از نازل شدن سوره عبس كه به سبك و سياق ادبي ويژه اي نازل شده است، دست يافت.

Theory of discourse stylistics follows surveying the unique beauties of setting words in the artistic and prominent texts. Discourse stylistics is a discipline about the relation between both the content of text and outside it, which directly comes into existence from Michel Foucaultʹs thought. This linguistic coincidence in literary texts deals with categories beyond the sentence such as continuum semantic ,syntactic style of sentences, speech act, context, order of structures used in text, and frequency of actions and sentences. Syntactic style of sentences and speech act used in Abas chapter have made a direct relation with continuum semantic and occasional context ;that is, every change in occasional context affects both its syntactic style and speech act, furthermore regarding the fact that the Semantics regards present necessity as main condition of rhetoric, matching of actions and syntactic style of sentences with classic rhetoric of Arabic are in the same path and regarding present necessity the speech action has been applied completely right. Surveying of discourse stylistics of Abas chapter leads to better understanding of effective environmental elements of Abas chapter descending (which has been descended with unique style), effects of environmental elements on speech act ,continuum semantic, and syntactic used in the sentences.