ارزيابي استرس حرارتي در شاغلين كارگاه هاي آجرپزي بر اساس شاخص WBGT در شهرستان قم

Assessing the heat stress of brick-manufacturing units’ workers based on WBGT index in Qom city

مقدمه: استرس گرمايی در محيط های كاری بيشتر مشاغل خصوصا مشاغلی كه محيط كارشان روباز است و همچنين از طريق فرايند كار گرما دريافت می كنند، يك خطر جدی برای سلامتی و ايمنی كارگران به شمار می آيد. هدف از اين پژوهش بررسی وضعيت استرس گرمايی در كارگاه های آجرپزی شهرستان قم بر اساس شاخص WBGT و همچنين بررسی ارتباط بين WBGT و شاخص های فيزيولوژيكی است.  روش كار: اين مطالعه در 40 كارگاه آجرپزی شهرستان قم انجام شد. اندازه گيری WBGT بر اساس استاندارد ISO7243 صورت گرفت. همچنين پاسخ های فيزيولوژيكی 184 نفر كارگر( يك تا 5 نفر از هركارگاه) شامل دمای دهانی، دمای پوست، دمای سرخرگ كاروتيد گوش، نبض، فشارخون سيستوليك و دياستوليك هم‌زمان با سنجش شرايط جوی اندازه گيری شد.. در نهايت با استفاده از نرم افزار SPSS16 تجزيه و تحليل آماری انجام گرفت.  يافته ها: ميانگين شاخص WBGT برای مشاغل مختلف آجرپزی شامل كوره، جابجايی بار، نوار نقاله، خشت زنی و گلگيری ترتيب ○C 8/30، ○C 74/26، ○C 58/26 و ○C 24/25 و در مجموع ميانگين WBGT، 98/27 به‌دست آمد. ميزان WBGT در مقايسه با ميزان استاندارد ISO7243 درتمام كارگاه ها اندازه گيری شده بيشتر از حد مجاز است. ميانگين WBGT در بخش كوره دارای بيشترين ميزان WBGT بود(○C 8/30) ميانگين WBGT در سه ارتفاع سر، شكم و پا اختلاف معناداری نداشت (آزمون T-test). اختلاف بين ميانگين WBGT با ميانگين دمای دهانی، دمای پوست و دمای سرخرگ كاروتيد گوش به ترتيب 203/0، 319/0، 49/0 به‌دست آمد كه بيشترين ضريب همبستگی را با دمای سرخرگ كاروتيد گوش نشان داد و همچنين بين شاخص WBGT با ميانگين نبض، فشارخون سيستوليك و دياستوليك رابطه معناداری مشاهده نشد(05/0 P).  نتيجه گيری: ميزان استرس حرارتی در كليه ی كارگاه های آجرپزی مورد مطالعه بيشتر از حدود مجاز توصيه شده بود و در اين ميان كارگران بخش كوره با استرس حرارتی بيشتری مواجه بودند كه نياز به كنترل های ويژه ای می باشد و بايد تدابيری برای كنترل استرس حرارتی اين كارگران اتخاذ شود.

Introduction: Heat stress is considered as a serious risk factor to the health and safety of workers in most working environments, especially in outdoor works and jobs that workers are exposed to heat due to the working process. This study aimed to evaluate heat stress among workers of brick-manufacturing units in Qom city based on WBGT index as well as the relationship between WBGT and physiological indicators. .Material and Method: The present study was conducted in 40 brick-manufacturing units in Qom city. WBGT measurements were performed according to ISO7243 standard. Physiological responses of 184 workers (up to 5 people per unit) and also atmospheric parameters were measured. The physiological responses included oral temperature, skin temperature, and temperature for the carotid artery of the ear, heart rate, systolic and diastolic blood pressure. Statistical analysis was done using SPSS software version 16. .Result: Mean WBGT index for various brick-manufacturing jobs including firing, manual material handling, working with conveyors, molding, and tempering were 30.8 °C, 26.74 °C 26.58 °C and 24.25 °C, respectively and the average WBGT was estimated 27.98 °C. WBGT levels measured in all units exceeded the level provided in ISO7243 standard. The highest mean WBGT was belonged to kiln section (30.8 °C). The mean WBGT at three heights of head, abdomen and legs were not statistically different (using t-test). The correlation coefficients between mean WBGT and mean oral, skin and ears temperatures were 0.203, 0.319, and 0.490, respectively, with the highest correlation belonged to the carotid arteries of ears. Moreover, WBGT showed no significant association with the mean heart rate, systolic, and diastolic blood pressure (P-value>0.05). Indoor and outdoor WBGT index was significantly different (P-value<0.05). .Conclusion: The level of heat stress in all brick-manufacturing units was higher than the recommended limits, and the workers in kiln unit were more exposed to heat stress, in comparison with other units. Therefore, special countermeasures should be adopted to control heat stress for this occupational group.