بررسي كاربرد انواع مختلف خاكپوش بر برخي خصوصيات رشدي دو رقم گل جعفري در فضاي سبز شهري مشهد

A Study on the Application of Different Types of Mulches on Some Growth Characteristics of Two Varieties of Tagetes in Mashhad Urban Vegetation

در اين تحقيق اثر چهار نوع خاكپوش در سه ضخامت مختلف بر دما و رطوبت خاك و برخی از صفات رشدی دو رقم گل جعفری (درانگوبی(Tagetes patella var Durango Bee) و آنتيگوا (Tagetes erecta var Antigua)) مورد استفاده در فضای سبز شهر مشهد كه در اقليم نيمه خشك قرار دارد، مورد بررسی قرار گرفت. اين تحقيق به‌صورت طرح آزمايشی فاكتوريل در قالب بلوك‌های كامل تصادفی و در چهار تكرار انجام شد. تيمارها شامل شاهد(بدون خاكپوش) و چهار نوع خاكپوش چيپس چوب، كمپوست زباله شهری، خاك اره و سنگريزه در سه ضخامت 4، 8 و12 سانتی‌متر بودند. در اين آزمايش صفات اندازه‌گيری شده شامل رطوبت خاك، درجه حرارت خاك، تعدادگل، وزن‌تر و خشك بوته، ارتفاع بوته و وزن‌تر ريشه بودند. خاكپوش خاك اره با ضخامت 12سانتی‌متر دارای بيشترين ميانگين درصد رطوبت وزنی (62/23 درصد) و كمترين ميانگين درجه حرارت خاك (01/25 درجه سانتی‌گراد) در طول فصل رويش بود و در صفات رشدی در مجموع بيشترين مقدار رشد را در هردو رقم نشان داد. در هردو رقم، در تمامی صفات رشدی با افزايش ضخامت لايه خاكپوش، ميزان رشد افزايش پيدا كرد. رقم آنتيگوا دارای رشد رويشی بيشتر، تعداد گل كمتر و گل درشت‌تر نسبت به رقم درانگوبی بود. تمامی تيمارها از نظر صفات رشدی، اختلاف معنی‌داری با تيمار شاهد داشتند. در مجموع در هردو رقم، در رابطه باصفات رشدی اندازه‌گيری شده، بيشترين ميانگين ميزان رشد به‌ترتيب در خاكپوش خاك اره، چيپس چوب،كمپوست، سنگريزه و شاهد بود. به‌نظر می‌رسد كه خاك اره با حفظ بهتر رطوبت خاك نسبت به ديگر خاكپوش‌ها و كاهش تنش رطوبتی خاك، باعث رشد بيشتر گل‌های جعفری در مناطق خشك و نيمه خشك می‌شود.

In this study, the effects of four types of mulch including wood chips, municipal compost, sawdust and gravel in three different thicknesses on temperature soil, moisture and growth characteristics of two cultivars of Tagetes (Tagetes patella var Durango Bee and Tagetes erecta var Antigua) were examined in Mashhad area with semi-arid climate. The research was conducted as a split plot based on a completely random block design with four replications. Treatments included control (no mulching) and four types of mulch including wood chips, municipal compost, sawdust and gravel in three thickness levels (4, 8 and 12 cm). During the study, soil moisture and temperature, total flower number, fresh and dry weight of plant, plant height and fresh weight of root were measured. Sawdust mulch with 12 cm thickness had the highest soil moisture (23.62%) and lowest soil temperature (25.01ºC), and led to greater increases in growth characteristics of the two cultivars. In both cultivars, increasing of mulch thickness led to the increased rate of growth. The Antigua cultivar showed a better vegetative growth, smaller flower number, and larger flowers in comparison with Durango Bee cultivar. All mulch types were significantly different from control. Overall, in both cultivars the highest and smallest growth taits were detected in sawdust and control, respectively. It seems that sawdust by preserving soil moisture and reducing drought stress out performs the other mulches in dry and semi-arid areas.