تعيين و بررسي برخي خواص فيزيكي و مكانيكي خرماي رقم كبكاب

Determination and Investigation of Some Physical and Mechanical Properties of Date Fruit (Kabkab Variety)

در اين تحقيق تعدادی از خواص فيزيكی و مكانيكی خرمای رقم كبكاب اندازه‌گيری و ارزيابی شد. مقادير متوسط طول، عرض و ارتفاع، وزن هزار ميوه و يك واحد ميوه، قطر متوسط هندسی، حجم، مساحت سطح رويه و سطح مقطع، چگالی حقيقی (ميوه)، چگالی توده، تخلخل ميوه خرمای رقم كبكاب با ميزان رطوبت 23/21 درصد بر پايه تر به‌ترتيب عبارت بودند از: 89/36، 68/18، 56/23، ميلی‌متر، 07/8264 و 25/8 گرم، 24/25 ميلی‌متر، 8/8507 ميلی‌مترمكعب، 27/2008 و 07/502 ميلی‌مترمربع، 96/0 گرم بر سانتی-مترمكعب، 51/0 گرم بر سانتی‌مترمكعب و 02/46 درصد. مقادير متناظر برای هسته به‌ترتيب 98/22، 25/6، 48/7 ميلی‌متر، 2/789 و 79/0 گرم، 23/10 ميلی‌متر، 24/568 ميلی‌مترمكعب،30/330 ميلی‌مترمربع، 58/82 ميلی‌مترمربع، 99/0 گرم بر سانتی‌مترمكعب، 65/0 گرم بر سانتی‌مترمكعب و 45/30 درصد تعيين شد. نسبت گوشت به هسته 9/9 برآورد گرديد. نوع سطح اصطكاكی بر ضريب اصطكاك ميوه خرما در سطح احتمال 1% معنی‌دار بود. مقادير ضريب اصطكاك ايستايی برای ورق آهن گالوانيزه، ورق استيل، پلاستيك فشرده، شيشه و چوب به‌ترتيب 34/0، 30/0، 32/0، 31/0 و 42/0 تعيين گرديد. خواص مكانيكی ميوه خرما شامل نيرو، انرژی و نيز چغرمگی ظاهری در سه سطح سرعت بارگذاری فشاری 5، 15 و mm/min 25 در راستای ارتفاع ميوه تا ايجاد تغيير شكل‌هايی به ميزان 15، 30 و 45 درصد ارتفاع اوليه تعيين شد. نتايج نشان داد كه اثر سرعت بارگذاری بر كليه مقادير خواص مكانيكی معنی‌دار بود. مقايسه ميانگين‌ها نشان داد كه با افزايش سرعت بارگذاری مقدار نيرو، انرژی و چغرمگی به‌طور معنی‌داری افزايش می‌يافت.

Knowledge on physical and mechanical properties of fruits is necessary for designing and optimizing processing systems. In this study, several physical and mechanical properties of date fruit (Kabkab cultivar) and its seed were determined. The average of length, width, thickness, unit mass, 1000 fruit mass, geometric mean diameter, unit volume, surface and projected areas, sphericity, fruit true and bulk densities, porosity of Kabkab cultivar date fruit were 36.89, 18.68, 23.56 mm, 8264.07 and 8.25 g, 25.24 mm, 8507.8 mm3, 2008.27 mm2, 502.07 mm2, 0.96 g/cm3, 0.51 g/cm3, 46.20%, respectively. The respective values for its seeds were 22.98, 6.25, 7.48 mm, 789.2 and 0.79 g, 10.23 mm, 568.24 mm3, 330.30 mm2, 82.58 mm2, 0.99 g/cm3, 0.65 g/cm3, 30.45%, respectively. The static coefficients of friction were 0.34 for galvanized, 0.30 for steel, 0.32 for plexiglass, 0.31 for glass and 0.42 for plywood. Compressive loading testes were conducted at three loading rates of 5, 15 and 25 mm/min for deformation of fruit until 15%, 30% and 45% of thickness of fruit with seven replications. Some mechanical parameters such as force-deformation, energy and toughness were determined. The results showed that the loading rates affected the mechanical parameters significantly. By increasing the loading rate, the mean values of the mechanical parameters increased significantly.