مفهوم ايمان در آثار استاد مطهري و پل تيليش

چكيده تعيين اينكه مومن كيست و مومني چيست، دايرمدار تعيين مفهوم ايمان است كه بدين‏منظور ارايه مشخصه‏هايي براي مفهوم ايمان ضروري مي‏نمايد. ارايه تعريف ايمان مورد توجه متكلمان مسيحي و متكلمان اسلامي بوده است. هرچند استاد مطهري به صورت مستقل به تعريف موضوع ايمان اقدام نكرده است؛ ولي از مجموعه مطالب ايشان كه مرتبط با موضوع ايمان است، مي‏توان دريافت كه ايشان ايمان را نوعي دلبستگي مي‏داند كه از جنس معرفت محض نيست. ايمان در مرتبه‏اي برتر از علم قرار مي‏گيرد و موضوع آن كه همان موضوع دلبستگي آدمي است، مي‏تواند مذهبي و يا غيرمذهبي باشد. پل تيليش متاله اگزيسيتانسياليست مسيحي نيز ايمان را به حالت دلبستگي نهايي آدمي و غايت او معرفي مي‏كند. دلبستگي فرجامين هر شخص متفاوت با ديگري و دقيقاً امري شخصي است. او غايت نهايي زندگي انسان را تنها خداوند تعالي مي‎داند و ايمان را عملي آگاهانه و امري تضميني كه كل وجود انسان را دربر مي‏گيرد، مي‏داند. ايمان امري احساسي نيست كه مولود عاطفه باشد. ايمان مي‎تواند زايل شود و به اصطلاح ممزوج با شك گردد كه اتفاقاً همين امر است كه پويايي ايمان را به همراه دارد و آخر الامر اينكه ايمان، عملي آگاهانه است كه از روي آزادي، ولي با دخالت عنصر ناخودآگاه شخصيت آدمي شكل مي‎گيرد.