بررسي ارزش تشخيصي دو روش هموگلوبينومتري در تعيين غلظت هموگلوبين اهداكنندگان خون، يزد 1390-1389

Evaluation of the validity of two hemoglobinometry methods for measurement of hemoglobin levels in whole blood donors in Yazd, 2010-2011

چكيده زمينه و هدف:روش‌هاي سنجش هموگلوبين قبل از اهداي خون علاوه براينكه بايد آسان، سريع و كم هزينه باشند، بايد از حساسيت بالا براي تشخيص مقادير خارج از محدوده مجاز اهداي خون برخوردار باشند و همچنين منجر به معافيت بي دليل افرادي كه توانايي اهداي خون دارند نيز نگردند. هدف از اين مطالعه تعيين ارزش تشخيصي دو روش سنجش هموگلوبين در اهداكنندگان بود. روش بررسي: در اين مطالعه مقطعي، 198 اهداكننده به طور تصادفي انتخاب شدند. هموگلوبين خون مويرگي نوك انگشت آنها به وسيله Hemocue201+ وHemocontrol و نمونه خون وريدي آنها با اتوآناليزور هماتولوژي Cobas بعنوان روش استاندارد اندازه گيري شد. محدوده هموگلوبين قابل قبول براي اهداي خون g/dl9/17-5/12 بود. حساسيت، ويژگي و همبستگي مقادير اين دو متد مقايسه شد. از آزمون هاي همبستگي ، آناليز رگرسيون و Paired t test جهت آناليز آماري داده ها استفاده گرديد. يافته ها : ميانگين هموگلوبين وريدي با Cobas g/dl 68/1 ± 9/15 بود. ميانگين هموگلوبين مويرگي با Hemocue g/dl 91/1±28/ 16 و با Hemocontrol g/dl 96/1±30/16 بود. غلظت هموگلوبين اندازه گيري شده با هموگلوبينومترها بيش از مقادير روش استاندارد بود. اين اختلاف در سطوح پايين هموگلوبين معنيدار نبود. در هموگلوبينهاي كمتر از حد طبيعي همبستگي هر دو روش با روش استاندارد خوب بود. با افزايش غلظت هموگلوبين، همبستگي كمتر شد و در مقادير بالاي g/dl 18 معني دار نبود. نتيجه گيري: دو روش سنجش هموگلوبين مورد بررسي براي سنجش هموگلوبينهاي نزديك به حد بالا مناسب نيستند و تعداد زيادي از اهداكنندگان كه شرايط اهداي خون دارند ، بطور كاذب معاف ميشوند. لذا پيشنهاد ميشود مطالعات بيشتر براي استفاده از روشهاي معتبر انجام شود. واژه هاي كليدي: ارزش تشخيصي، هموگلوبين، حساسيت، ويژگي، اهداكنندگان خون

ABSTRACT Background and aim: Hemoglobin screening methods before blood donation need to be not only simple, rapid and inexpensive but also sensitive for detection of both low and high hemoglobin levels to prevent false rejection of potential donors. The aim of this study was to evaluate the validity of two methods of hemoglobinometry in blood donors. Material and Method: In this cross sectional study, 198 blood donors were randomly selected. The hemoglobin levels of two blood samples taken by means of a single finger stick were determined by Hemocue 201+ and Hemocontrol and hemoglobin level of a venous blood sample was measured by Cobas hematology analyzer as standard method. Venous hemoglobin range of 12.5-17.9 g/dl was regarded as inclusion criteria for blood donation. The sensitivity, specificity and correlation between reference method and each of the hemoglobinometers were assessed. Data analysis was performed by means of correlation tests, regression analysis and paired t-test. Results: Mean hemoglobin levels measured by Cobas, Hemocue and Hemocontrol were 15.9±1.68, 16.28±1.91 and 16.30±196 g/dl, respectively. Hemoglobin levels measured by hemoglobinometers were higher than that measured by the standard reference. This difference was not significant in low hemoglobin levels, contrary to high hemoglobin levels. Each of the two methods showed significant correlation with standard method when hemoglobin levels were lower than normal limit. Increased hemoglobin levels led to decreased correlation coefficient which was not significant with hemoglobin levels higher than 18g/dl. Conclusion: Our study results showed that these heomoglobinometers were not valid for screening high hemoglobin levels in blood donors and a large number of potential donors would be falsely rejected. Further studies to find valid methods are recommended. Key words: Validity, Hemoglobin, Sensitivity, Specificity, Blood donors.