بررسي اثربخشي آموزش هوش هيجاني بر حرمت خود دانش‌‌آموزان پسر ناشنوا*

Investigation of the Effectiveness of Emotional Intelligence Training on the Self-esteem and Mental Health in Boy Deaf Students

هدف: هدف اين پژوهش بررسی اثربخشی آموزش هوش هيجانی بر حرمت خود دانش‌آموزان ناشنوای شهرستان‌های تهران بود. روش بررسی: پژوهش حاضر، يك مطالعه آزمايشی با طرح پيش آزمون- پس آزمون و گروه كنترل بود. جامعه آماری اين پژوهش را دانش‌آموزان پسر ناشنوای دوم راهنمايی شهرستان‌های تهران تشكيل دادند. برای انتخاب آزمودنی‌ها از روش نمونه‌گيری تصادفی خوشه‌ای استفاده شد، به طوری كه در اين پژوهش 40 دانش‌آموز شركت داشتند. آزمودنی‌ها به صورت تصادفی به دو گروه 20 نفری تقسيم شدند (يك گروه آزمايش و يك گروه كنترل). گروه آزمايشی، آموزش هوش هيجانی را در 12 جلسه دريافت كردند در حالی كه به گروه كنترل اين آموزش ارائه نشد. ابزارهای استفاده شده در اين پژوهش آزمون هوشی وكسلر كودكان و پرسشنامه حرمت خود كوپر اسميت بود. اطلاعات جمع‌آوری شده با استفاده از تحليل كوواريانس چندمتغيری تحليل شد. يافته‌ها: نتايج نشان داد كه بعد از مداخله، ميانگين نمرات حرمت خود در گروه آزمايش به طور معناداری بيشتر از گروه كنترل بود (05/0P<). همچنين ميانگين نمرات گروه آزمايش در خرده مقياس‌های حرمت خود خويشتن، حرمت خود اجتماعی، حرمت خود خانواده و حرمت خود تحصيلی به طور معناداری افزايش يافت (05/0P<). نتيجه‌گيری: برنامه آموزشی هوش هيجانی باعث بهبود حرمت خود، حرمت خود خويشتن، حرمت خود اجتماعی، حرمت خود خانواده و حرمت خود تحصيلی دانش‌آموزان ناشنوا شد. بنابراين برنامه‌ريزی برای ارائه آموزش هوش هيجانی به اين دانش‌آموزان اهميت ويژه‌ای دارد.

Abstract Objective: The purpose of the present research was to investigation of the effectiveness of emotional intelligence training on the self-esteem of deaf students in Tehran province. Materials & Methods: The present research was an experimental study by pre-test, post-test design with control group. The study population included of boys deaf students from secondary schools (2ed grade) in Tehran province. Subjects were selected randomly by cluster sampling method. In this study were participated 40 students. Subjects were divided into two groups by randomly (experimental and control group), each of which was consisted of 20 students. Experimental group received emotional intelligence training in 12 sessions while control group did not. The instruments of present research were Wechsler intelligence scale for children and Cooper Smith self-esteem questionnaire. The obtained data were statistically analyzed by MANCOVA. Results: The findings of this research showed that there was significant increase in self-esteem scores mean of experimental group in the post intervention in comparison with control group (P<0.05). Also scores mean of experimental group increased significantly in ego self-esteem, social self-esteem, family self-esteem and academic self-esteem (P<0.05). Conclusion: The emotional intelligence training program led to improvement the self-esteem and their subscales of deaf students. Therefore, planning for providing of emotional intelligence training is a particular importance.