بررسي سنگ‌زايي، كاني شيمي و شرايط دما و فشار تبلور توده گرانيتوييدي كوه ميش جنوب ششتمد، استان خراسان رضوي

Petrogenesis, Mineral Chemistry and Crystallization Pressure and Temperature of Kuh-e Mish Granitoid from South Sheshtamad, Razavi-Khorasan Province

مجموعه پلوتونيك كوه ميش در 30 كيلومتري جنوب سبزوار واقع است و از نظر تقسيم بندي زمين‌ساختي، بخشي از زون سبزوار به‌شمار مي‌رود. اين مجموعه از دو گونه سنگ پلوتونيك تشكيل شده كه عبارتند از 1) مجموعه گرانيتوييدهاي واقع در شمال كوه ميش كه بيشتر از مونزوگرانيت، پيروكسن گرانوديوريت تشكيل شده اند. كاني هاي اوليه قابل تشخيص در اين سنگ ها شامل پلاژيوكلاز، كوارتز و فلدسپار قليايي است، اين واحدها از نظر ژيوشيمي كلسيمي- قليايي، پرآلومين و از تيپ I هستند. 2) مجموعه گابروـ ديوريت در جنوب كوه ميش، كه از سنگ هاي پلوتونيك مختلف مانند گابرو، ديوريت و گابروديوريت تشكيل شده است. پلاژيوكلاز، پيروكسن و هورنبلند از كاني هاي اوليه قابل تشخيص اين واحدها هستند. اين سنگ ها از نظر ژيوشيمي، سري تولييتي متاآلومين، و از تيپ I هستند. اين دو مجموعه در رژيم زمين‌ساختي كمان‌هاي آتشفشاني مرتبط با حاشيه فعال قاره اي به‌وجود آمده اند. با توجه به بررسي هاي كاني شناسي، سنگ شناسي، ژيوشيميايي، چنين به نظر مي رسد كه سنگ هاي نفوذي حدواسط و مافيك از ذوب بخشي پروتوليت هاي پوسته زيرين و سنگ هاي نفوذي اسيدي از ذوب بخشي پروتوليت هاي پوسته اي (متاگريوك) به‌وجود آمده اند و تبلور جدايشي ماگماي ايجادشده، طيف انواع سنگ هاي توده گرانيتوييدي را سبب شده است. تركيب شيميايي كلينوپيروكسن هاي منطقه در حد ديوپسيد و اوژيت است. دماي تبلور اين كاني ها در فشارهاي 1 تا 8 كيلوبار از 909 تا 1296 درجه سانتي گراد و بارومتري كلينوپيروكسن هاي منطقه نيز حاكي از تبلور آنها در فشار كمتر از 10 كيلوبار است. تركيب پلاژيوكلازهاي منطقه در محدوده بيتونيت تا آنورتيت است.

The Kouh-e-Mish Plutonic Complex (KPC) is located in 30 km south of Sabzevar. Based on tectonic division, it is part of Sabzevar Zone. This collection consists of two plutonic rocks types. (1): The granitoid complex of northern Kouh-e-mish which is composed of monzogranite and pyroxene-granodiorite. Geochemically, these rocks are calc-alkaline, peraluminous and I-type. (2): The Gabbro-diorite complex of southern Kouh-e mish which is composed of various polutonic rocks including gabbro, diorite and gabrbro-diorite. Geochemically, these rocks are tholeiitic, metaluminous and I-type of Late Cretaceous age. These complexes have occurred in volcanic arc in an active continental margin setting. According to mineralogy, petrology, geochemical studies and geological characteristics, it seems that the intermediate and mafic intrusive rocks have been resulted from partial melting of lower crust protoliths and acidic intrusive rocks is resulted from partial melting of crustal protoliths (metagreywackes) and feractional crystallization of resulted magma. The chemical composition of clinopyroxens are diopside and augite. The crystalization temperature of minerals at pressures of 1 to 8 kilobars from 909 to 1296 °C and barometric of Clinopyroxens are indicative of their crystallization at pressure less than 10 kilobars. Plagioclase composition are from bentonite to anorthite.