بررسي سبك آذري در معماري امامزادگان كشور با تاكيد بر آرامگاه امامزاده جعفر و گنبد سرخ مراغه

بي گمان، آرامگاه، به استثناي مسجد، بيشتر از هر نوع بناي معماري در ايران دوره اسلامي مورد توجه عام بوده است. آرامگاه امامزاده ها در نسج جامعه و فرهنگ ايراني ريشه دوانده، كمتر شهري در اين كشور است كه سهمي از چنين بناها نداشته باشد. هر يك از اين امامزاده ها براساس سبك و سياق خاصي بنا شده اند كه يكي از اين سبك هاي معماري سبك آذري است كه با توجه به مشخصات تاريخي، جغرافيايي، ويژگي هاي معماري و بناهاي بازمانده منسوب به سبك آذري مي توان آنرا به معماري اسلامي ايران در دوره ايلخاني (ايراني- مغول) منطبق ساخت و اين سبك «با آميزش و تركيب و تلفيق معماري جنوب و سنت ها و روش هايي كه از روزگاران كهن، بومي آذربايجان شده بود» پديد آمد و «به حق نام آذري گرفت». بنابراين هدف اين نوشتار بررسي سبك آذري در معماري امامزادگان كشور با تاكيد بر آرامگاه امامزاده جعفر و گنبد سرخ مراغه است تا با شناخت مشخصات علايم و نشانه هاي اين سبك در ساختار بناهاي تاريخي بتوانيم به يكسري دستورالعمل براي بافت هاي جديد دست يابيم كه برگرفته از معماري اصيل ايراني باشد. يافته ها نشان مي دهد يكي از آثار ارزنده كه با شروع ساخت آن، دوره رازي در معماري ايران به پايان مي‌رسد، برج يا گنبد سرخ مراغه است كه در افواه مردم آذربايجان به گنبد قرمز معروف است و نقطه عطف و شروع سبك آذري در معماري مي‌باشد كه تلفيق آجر و كاشي و استفاده از كاشي در تزيين بناهاي تاريخي ايران از مشخصه‌هاي اين دوره‌است. همچنين بقعه امامزاده جعفر در حاشيه غربي خيابان هاتف در منطقه 3 شهر اصفهان از بناهاي برج مانند قرن هشتم، كه براساس سبك آذري بنا شده است كه شكل بقعه در قسمت پايين هشت ضلعي و سطح آن كوتاه و مسطح مي باشد.